A choice of law applicable to contractual obligations with particular consideration of implicit choice of law

Autonomia woli stron stosunków umownych w sferze prawa prywatnego międzynarodowego stanowi jeden z fundamentów kolizyjnoprawnych uregulowań w skali międzynarodowej. Potwierdzają to krajowe regulacje z tej dziedziny oraz instrumenty unijnego prawa zobowiązań.Realizacja wspomnianej autonomii woli uczestników międzynarodowego obrotu prawnego może się odbywać w dwojaki sposób – wyraźny lub dorozumiany. Pierwszy z nich oznacza umieszczenie w kontrakcie odpowiedniej klauzuli wyboru prawa i ta kwestia nie jest przedmiotem sporów czy szerszych doktrynalnych analiz. Wątpliwości budzi jednak niekiedy drugi ze wspomnianych sposobów, a zatem wybór dorozumiany.Niniejsza praca ma na celu przybliżenie zagadnienia wyboru prawa właściwego w dziedzinie zobowiązań umownych – przy uwzględnieniu rozwoju tej koncepcji także w innych obszarach prawnych – oraz zwrócenie szczególnej uwagi na kwestię realizacji autonomii woli stron w braku wyraźnych postanowień umownych w tym zakresie.W rozdziale I niniejszej pracy omówiona zostaje w sposób ogólny kwestia autonomii woli w zakresie prawa prywatnego międzynarodowego. Przybliżone zostają miedzy innymi zagadnienia rozwoju tej koncepcji w sferze zobowiązań umownych, przenikanie jej na nowe dziedziny prawa prywatnego oraz rozróżnienie pomiędzy wyborem prawa, a innymi formami realizacji wspomnianej autonomii.Rozdział II poświęcony jest zagadnieniu ustalenia stanu prawnego w dziedzinie kolizyjnoprawnych regulacji zobowiązań umownych. Omówione kolejno zostają: polskie prawo wewnętrzne, prawo wspólnotowe oraz relacje wyżej wymienionych do umów dwustronnych, których Polska jest stroną.Wybrane kwestie szczegółowe odnoszące się do wyboru statutu kontraktowego poruszone zostają w rozdziale III. Dotyczy to zagadnień takich, jak: następczy wybór prawa właściwego, wybór częściowy i złożony oraz związane z tym rozszczepienie statutu kontraktowego, a także wybór niepaństwowego systemu norm merytorycznych. Ze względu na doniosłe praktyczne znaczenie, zaprezentowana zostaje także problematyka ograniczeń skutku wyboru statutu kontraktowego formułowanych przez akty prawa unijnego. Najistotniejszą jednak część rozdziału III stanowi omówienie dorozumianego wyboru prawa właściwego. Kwestia ta przybliżona jest przez analizę prezentowanych w doktrynie prawa prywatnego międzynarodowego wskazówek wyboru dorozumianego, przytoczenie stanowisk wyrażonych w orzecznictwie Sądu Najwyższego oraz dokonanie próby oceny zagadnienia przez autora niniejszej pracy.Parties autonomy in contractual obligations in the sphere of private international law is one of the fundamental rules of conflict of laws. This is confirmed by the national regulations in this area, and the instruments of EU law.This autonomy can be implemented in two ways - either explicitly or implicitly. The first one is exercised by including in the contract a suitable choice of law clause, and this issue is not a matter of dispute or the broader doctrinal analysis. Sometimes, however, the second one – implicit choice of law – may raise concerns.This paper intends to present the subject of the applicable law in respect of contractual obligations - taking into account the development of this concept in other spheres of private law - and to pay special attention to the implementation of the autonomy of the parties in the absence of express contractual provisions in this regard.Chapter I of this work discusses in general terms the question of parties autonomy in private international law. It raises issues such as: the development of this concept in the field of contractual obligations, its implementation in new areas of private law and the distinction between the choice of law and other forms of abovementioned autonomy.Chapter II is devoted to the matter of determining the legal status in the field of conflict of laws relating to contractual obligations. Therefore it discusses: Polish domestic law, EU law and relations of abovementioned acts to the bilateral agreements to which Poland is a party.Some specific questions relating to the choice of law applicable to contractual obligations are presented in Chapter III. This includes issues such as: a subsequent choice of law, a partial or complex choice of law and relating to it depeçage, and a choice of a non-state system of norms. Because of major practical importance, this chapter refers also to the restrictions of choice of law consequences that result from EU law provisions. The most important part of Chapter III is however a matter of implicit choice of law. This issue is presented through analysis of implicit choice of law’s guidelines indicated by private international law doctrine, quoting the standpoints expressed in the case law of the Polish Supreme Court, and the author’s attempt to assess the matter