The concept of human nature in the behavioural sciences

W pracy „Zagadnienie natury ludzkiej w naukach o zachowaniu” zostaje podjęta próba analizy filozoficznego pojęcia natury ludzkiej, rozważanej jako zbiór ponadjednostkowych cech, które są relewantne dla poczucia własnej tożsamości gatunkowej i rozumienia swojego miejsca w świecie organizmów żywych. Czynnikiem odpowiedzialnym za uniwersalność cech gatunkowych jest ewolucja i jej mechanizmy. W pracy zostaje ona wzięta za punkt wyjścia w poszukiwaniach odpowiedzi na pytanie czym jest instynkt, posiadanie predyspozycji czy skłonności. Zostaje także podjęta próba odpowiedzi na pytanie o dopuszczalny stopień naturalizowania moralności oraz o to, co typowo ludzkie. Analiza posiadanych cech musi odbywać się w jakimś środowisku, które pozwala im się ujawniać. Niniejsza praca za takie otoczenie przyjmuje nauki o zachowaniu, szczególnie etologię, socjobiologię oraz psychologię, a także antropologię, które skupiają się na wrodzonych mechanizmach zachowania (etologia) i możliwości ich przekraczania (antropologia).This paper concerns a concept of numan nature considerig as a set of universal features common for all people. The background for this research is the theory of evolution which is a reason for unity of species. The most important philosophers for this topic are i.a. Konrad Lorenz the ethologist and Max Scheler, anthropologist and E.O. William, sociobiologist. They investigate the border between human and animal though the common, evolutionary roots, the concept of instinct and predisposition, human and animal tendency for ethical behaviour