The Experience Imprinted in the Body. Sensual Experiences of the Holocaust Survivors

Tematem pracy są sensualno-somatyczne aspekty doświadczenia ocalonych z Zagłady, opisane w ich wspomnieniach i tekstach literackich o charakterze autobiograficznym. W rzeczywistości Zagłady zmysły pełnią przede wszystkim funkcje poznawcze, gdyż pozwalają przewidzieć zagrożenie. W sytuacjach ograniczenia możliwości widzenia szczególnie ważny okazuje się słuch i dotyk. Zmysły (zwłaszcza wzrok) odgrywają też ważną rolę w relacjach międzyludzkich, mogą być narzędziem sprawowania władzy, na przykład w obozie koncentracyjnym, który można traktować jako realizację opisywanego przez Michela Foucaulta modelu nowoczesnego Panoptykonu. W doświadczeniach opisywanych przez ocalonych z Zagłady często zaburzeniu ulega relacja między ciałem i zmysłami a świadomością, która nie rejestruje wszystkich bodźców. W takich sytuacjach, wywołanych przez traumatyzujące zdarzenie, wspomnienie może jednak zostać „odciśnięte” czy „zdeponowane” w ciele, które według Aleidy Assmann jest jednym z mediów pamięci. W doświadczaniu traumatycznym doznania „odciśnięte” w ciele pozostają ciągle aktualne i powracają (jako symptomy traumy) wiele lat po wojnie.The dissertation is about sensual and somatic experiences of Holocaust Survivors, described in Survivors' memoirs and autobiographical literary works. During the Holocaust the main role of senses is connected with perception and cognitive functions, because senses make possible to avoid danger. When the ability to see is reduced, hearing and touch bocome more and more important. Senses (first of all the vision) take part in human relations too – they can be a medium of power and control, eg. in Nazi concentration camps, which were the fulfillment of modern project of Panopticon, described by Michel Foucault. The relation between body (and senses) and consciousness in survivors' experiences is often unsettled; the consciousness does not recognise the information from the senses. In such situations the experience can be “imprinted” in the body, hidden there like in deposit, because the body – Aleida Assmann claims – is the medium of memory. In the traumatic experience sensations imprinted in the body influence all survivors' life (in traumatic symptoms), even many years after the war