Death and apparent death in Grimms' Fairy Tales

Śmierć od dawien dawna jest obecna w umysłach ludzkich jako stan szerzący strach i przerażenie. Zajmowanie się nim zawsze uchodziło za ważne i interesujące na tyle, że od tysiącleci jest on przedmiotem badań literackich.Baśnie jako gatunek literacki mają długą historię. Co prawda są one kojarzone raczej z fantastycznymi, prostymi historiami, które są przeznaczone przede wszystkim dla dzieci i wywołują pozytywne skojarzenia. Niemniej baśnie są też czytane z coraz to nowych perspektyw, wówczas znajduje się w nich coraz to nowe motywy. Ponieważ śmierć i pozorna śmierć należą do tematyki wiecznego snu, dlatego łączą się z uczuciami strachu, straty i bólu. Obie te formy śmierci pojawiają się w baśniach, które zostały zebrane i spisane przez barci Grimm, oraz są analizowane w tej pracy.W pierwszej części śmierć i pozorna śmierć zostały pokazane w treści baśni, gdzie czytelnik zostanie zaznajomiony zarówno z baśnią samą w sobie, jak również z tematem śmierci. Żeby wybrane przeze mnie baśnie były lepiej rozumiane i interpretowane, potrzeba paru faktów z ich historii, paru specyficznych uwag odnośnie tego gatunku, jak również krótkiego objaśnienia ich głównej roli. Następnie podano kilka niezbędnych informacji o stanie śmierci i pozornej śmierci, o religijnych i społeczno-kulturowych aspektach postrzegania śmierci. Z pewnością będą one pomocne przy lekturze i interpretacji baśni pod kątem tematu niniejszej pracy.Przed podsumowaniem zaprezentowane zostały różne sposoby ukazywania śmierci i pozornej śmierci, a także został zanalizowany sposób przedstawiania obu motywów. Zostały też podane powody, dlaczego w baśniach pisze się o tych fenomenach.Death has always been a state which spread fear among the people. Its analyses were always important and interesting, so that it has been a matter of discussion for thousands of years in literature.Fairy tales as a kind have a long history. They are most likely associated with wondrous, simple stories which were mainly intended for children and with which we have rather positive experience. Nonetheless these texts are being looked at from different perspectives and this enables researchers to find new, interesting motifs. Because both death and apparent death are considered difficult topics, they are being associated with feelings of fear, loss and pain. The Brothers Grimm collected and wrote down numerous fairy tales in which both these motifs are present and from the perspective of these tales will they be analysed in present thesis.In the first part of this thesis death and apparent death are depicted as a part of fairy tales. In order for the reader to understand and interpret tales that were chosen for this thesis, some references have also been made to the kind itself. Thereafter follow some important information about the state of death and apparent death and also their religious and socio-cultural image. These should be of help when reading and interpreting fairy tales from the angle of this thesis. Before summary different ways of showing death and apparent death were presented along with an analysis of how the motifs are being presented. Included there are also the reasons why fairy tales bring up such motifs.Der Tod ist seit jeher in den Köpfen der Menschen als ein Angst und Schrecken verbreitender Zustand präsent gewesen. Die Auseinandersetzung mit ihm wurde stets als interessant und wichtig empfunden, so dass er bereits seit Jahrtausenden in der Literatur thematisiert wird.Märchen als eine literarische Gattung haben eine lange Geschichte. Man verbindet Märchen zwar eher mit wundersamen, einfachen Geschichten, die hauptsächlich für Kinder bestimmt sind und eher positiv konnotiert werden, doch da die Texte immer wieder aus einer neuen Perspektive gelesen werden, lassen sich in ihnen viele verschiedene Textmotive finden. Da Tod und Scheintod beide zur Todesthematik gehören, beide mit Gefühlen der Angst, des Verlustes und des Schmerzes verbunden werden, werden sie in der vorliegenden Arbeit in den Kinder- und Hausmärchen, die von J. und W. Grimm gesammelt und aufgeschrieben wurden, analysiert.Bevor zum eigentlichen Thema der Arbeit übergegangen und zunächst der Tod, dann der Scheintod innerhalb der Märchentexte dargestellt wird, wird der Leser sowohl mit dem Märchen an sich als auch mit dem Todesthema vertraut gemacht. Damit sich die vorliegenden Märchentexte besser verstehen und interpretieren lassen, bedarf es einiger Daten aus der Märchengeschichte, einiger spezifischer Hinweise zur gegebenen Textgattung sowie einer kurzen Erläuterung zur allgemeinen Rolle des Märchens an sich. Auch einige hinweisende Informationen über den Zustand des Todes und des Scheintodes sowie Informationen über die (kulturell und religös bedingten) verschiedenen Herangehensweisen an den Tod werden für das Lesen und Interpretieren hilfreich sein. Bevor zum Schluss die Arbeit zusammengefasst wird, werden die verschiedenen Darstellungen des Todes und Scheintodes präsentiert, die Darstellungsweise analysiert sowie die Ursachen angegeben, weshalb in den Märchen über diese Phänomene geschrieben wird