‘and fall asleep in the arms of emptiness, which you fear’ or anxiety and fear in the selected poems of Józef Czechowicz and Tadeusz Gajcy.

Praca ta miała zwrócić uwagę na wielość i różnorodność sposobów, za pomocą których można realizować motywy strachu i lęku. Poeci, w których twórczości poszukiwałam owego motywu zostali wybrani nieprzypadkowo. To twórcy żyjący i tworzący w bardzo zbliżonym czasie historycznym, obserwatorzy tej samej rzeczywistości, nie tylko tej, która związana była z literaturą. To ludzie, którzy żywo reagowali na wszystko, co ich otaczało.Kategorie, które wyróżniłam w pracy są płynne, zachodzące na siebie, ponieważ nie jest możliwe zupełne oddzielenie jednego stanu od drugiego. Lęki dziecięce cały czas mieszają się z tymi, które dotyczą przyszłości, sposób ich widzenia zależy też od tego, jaką i czyją perspektywę przyjmujemy podczas odbioru tekstu. Nie każdy rodzaj lęku czy strachu ( odpowiedzi na konkretny zagrażający bodziec) charakteryzuje się taką samą głębokością, różne też są konsekwencje przez te stany wywoływane. U Czechowicza strach i lęk są niemal wszechobecne, doświadczalne przez każdego w niemalże każdym aspekcie życia. To uczucie bardziej lub mniej ustrukturalizowane, przychodzące nie wiadomo skąd, z towarzyszącym sobie nieustannie przeczuciem złego losu, nadciągającego zagrożenia, niebezpieczeństwa. Przed lękiem chroni myślenie magiczne, właściwe już nie tylko dzieciom, ponieważ cały świat Czechowicza to świat pełen magii, znaczących gestów i głosów. Arkadia, kraina ahistoryczna, niemożliwa do ulokowania w rzeczywistości, symbolizowana jest w tym przypadku przez wieś oraz harmonijne istnienie człowieka i natury. Sielskość tej krainy jest jednak pozorna, ponieważ zło jest silne na tyle, by nawet tam wprowadzać elementy zagrożenia. Zagrożenie narasta, objawia się w coraz to innych formach i w końcu staje się jasne, że katastrofa musi nadejść. Katastrofizm Czechowicza to katastrofizm, który paradoksalnie prowadzi do ocalenia. Ma moc oczyszczającą. Inny sposób na ucieczkę przed lękiem obrał Gajcy. Bohaterowie jego utworów często znajdują się w stanie półsnu, granica między tym co pewne, rzeczywiste a tym, co wyśnione jest cały czas zamazana, nieostra. Paradoksalnie, taki stan z jednej strony pozwala na obronę przed lękiem, z drugiej: psychika w stanie półjawy generuje wyparte ze świadomości postawy pełne strachu. Określenie rzeczywistości, w której poruszają się poszczególne postaci może niekiedy stanowić problem. Trudno nie odnieść wrażenia, że w poezji tych twórców ucieczka przed strachem jest po prostu niemożliwa. Można podjąć takie próby, ale nie skończą się one pomyślnie. Bardziej prawdopodobne będzie to, że podmiot tym bardziej odczuje swoją samotność i bezradność. Z drugiej strony będzie to doskonała możliwość do zastanowienia się nad sobą i kondycją człowieka XX wieku. Taki wgląd pozwoli na skontrastowanie oczekiwań i rzeczywistości, pomoże człowiekowi odnaleźć właściwe mu miejsce w świecie.Poets, in which creativity I was looking for this theme, were chosen for a reason. This artist were living and creating in a very similar historical time, were observers of the same reality, not just the one that was related to the literature.The chapters, which I singled out in this work are very similar categories, overlapping as it is not possible to completely separate one state from another. Children’s fears at all times mix with those relating to the future, how they view also depends on what and whose perspective we take when receiving a text. Not every type of anxiety or fear (response to a specific threatening stimuliis) is the same, different are also effects caused by these conditions.In Czechowicz literarure fear and anxiety are almost ubiquitous, experimental by everybody in almost every aspect of life. This feeling is more or less structured, incoming unknown where, accompanied by a constant presentiment of misfortune, the looming threat and danger.From fear protects magical thinking. Whole world in Czechowicz literature is a world full of magic, meaningful gestures and voices. Easiness of this land is apparent, because the evil is strong enough to even introduce elements of risk there. The threat is growing, manifests itself in increasingly different ways, and finally it becomes clear that the crash must come. This Czechowicz catastrophism is a catastrophism, which paradoxically leads to salvation. It has power to cleanse. Different way to escape from fear were chosen by Gajcy. The heroes of his works are often like in dream, the boundary between that what is safe and effective is still blurred. Paradoxically, such a state on the one hand allows for a defense against anxiety, on the other: psyche can generates repressed from consciousness attitudes of fear.It's hard to not get the impression, that in the poetry of these authors the escape from fear is simply impossible. You can try, but failure is unavoidable. More probable is that the entity will feels his loneliness and helplessness. On the other hand it can be the perfect opportunity to reflect on themselves and the human of the twentieth century condition.The effect of the insight into themselves is the formulation of the message, expression of hope that the society will draw the appropriate conclusions and will not allow for the disaster