Confucianism as factor restricting individual freedoms in the Chinese society as seen in selected films of Zhang Yimou.

Celem niniejszej pracy dyplomowej jest pokazanie w jaki sposób konfucjanizm ogranicza wolność jednostki w społeczeństwie chińskim. Problem ten został przedstawiony na podstawie wybranych dzieł filmowych Zhanga Yimou.Praca została podzielona na sześć części. W pierwszej części wprowadzono podstawy teorii filmu, ze szczególnym uwzględnieniem tego czym jest melodramat, czyli gatunek filmowy wykorzystywany przez Zhanga Yimou w omawianych dziełach. Opisano także cechy melodramatu w Chinach.W kolejnym rozdziale omówiono fundamenty konfucjanizmu skupiając się na cnotach, które ustalały normy zachowania w społeczeństwie od starożytności aż po czasy współczesne. Przedstawiono także model rodziny, uznawanej za podstawową jednostkę społeczną, oraz rolę mężczyzny i kobiety, uwzględniając funkcję seksualności.W części trzeciej scharakteryzowano cechy twórczości Zhanga Yimou na tle Piątej Generacji chińskich filmowców, a także przedstawiono kontekst historyczny powstawania ich dzieł.W ostatnich rozdziałach dokonano analizy wybranych dzieł filmowych Zhanga pod kątem tego, w jaki sposób konfucjanizm ogranicza wolność jednostki w społeczeństwie chińskim. W „Czerownym sorgu” (1987) pokazano rolę hierarchii w Państwie Środka, a także to, jak reżyser zerwał z tradycyjnym sposobem przedstawienia kobiety i mężczyzny oraz jakie miejsce w życiu przyznał pożądaniu. Co więcej wykazano, że wyzbycie się konfucjańskich aspektów kobiecości może prowadzić do oswobodzenia się.W „Judou” (1990) wskazano w jaki sposób Zhang Yimou zaatakował dwie z głównych wartości konfucjańskich – nabożność synowską oraz wierność małżonki – ponownie zrywając z tradycyjny przedstawieniem kobiety. Ponadto zaznaczono w jaki sposób Chińczycy są uwięzieni przez zasady skostniałego systemu, przeciw któremu wszelkie formy buntu najczęściej kończą się niepowodzeniem.The purpose of this thesis was to show the way in which Confucianism restricts individual freedoms in the Chinese society. To present this issue selected movies of Zhang Yimou have been analyzed.The thesis have been divided into six parts. In the first one the theory of film has been brought in, including the definition of melodrama – the genre used by Zhang Yimou in movies under discussion.In the next chapter the foundations of Confucianism have been discussed, focusing on virtues, which have been determining standards of behavior in the Chinese society from ancient times up to these days. The role model of a Chinese family has also been presented, as well as the position of a man and a woman in the society, taking sexuality into consideration.In the third part the features of Zhang Yimou’s works have been described on the background of the Fifth Generation of Chinese filmmakers, including the historical context.The last three chapters have been devoted to analyze selected movies of Zhang Yimou. In “Red Sorghum” (1987) the meaning of hierarchy has been described, as well as how the director presented a new model of a female and a male and the place of desire in human life. Moreover, the thesis shows that discarding Confucian aspects of a womanhood can lead to freedom.In “Judou” (1990) it has been pointed out how Zhang Yimou attacked the two paramount Confucian virtues – the filial piety and the fidelity of wife. Furthermore, it has been presented how Chinese people are restricted by fundamentals of rigidified system.Basing on the last analyzed movie, “Raise the Red Lanterns” (1991), pathologies inside family have been pointed out. The thesis also describes how a man can act against Confucian virtues while trying to fit into Confucian system, that may lead to disturbing order and harmony, which are so desired