Determination of selected metals in blood and saliva of patients with periodontitis

Celem pracy było zastosowanie opracowanej metodyki do oznaczenia wybranych metali dwoma technikami ICP w ślinie i we krwi u pacjentów z chorobami przyzębia oraz w grupie kontrolnej zdrowych osób, a następnie statystyczna analiza otrzymanych danych. Optymalizacja mineralizacji certyfikowanego materiału krwi (wybrana moc - 1200 W) oraz pipetowania (wybrano technikę odwrotną) pozwoliły na uzyskanie dobrej dokładności pomiarów. Parametry walidacyjne wykorzystywanej metody także były zadowalające. Uzyskano wysoką dokładność dla poszczególnych analitów (np. błąd względny dla Fe - 0,10%), niskie granice wykrywalności (od 0,004 µg∙L-1 dla Cd i Co) oraz wysoką precyzję (przykładowo CV dla Cu we krwi - 0,02%). Zauważono znacząco podwyższone stężenia Cr, Cu, Mg oraz Mn w ślinie pacjentów (p<0,05), prawdopodobnie związane z chorobami przyzębia. Nie stwierdzono korelacji między stężeniami badanych metali w ślinie oraz we krwi (p<0,05), dodatkowo ich różnice są statystycznie istotne (za wyjątkiem Cd). Płeć i palenie papierosów nie mają istotnego wpływu na stężenie pierwiastków w ślinie oraz we krwi.W płynach biologicznych pacjentów stwierdzono znacznie mniej dodatnich korelacji między metalami w porównaniu z grupą kontrolną. Analiza skupień pozwoliła na wyraźny podział próbek śliny na dwie grupy (zdrowych i chorych osób).The goal of the study was to apply the available methodology to determination of selected metals in saliva and blood of patients with periodontitis and healthy controls by two ICP techniques, and in the next step statistical analysis of obtained data. In order to prepare samples microwave mineralization (at power of 1200 W) in closed containers was used. Good accuracy was received. Satisfactory analytical parameters of the applied methodology were obtained as well. High accuracy (e.g. relative error for Fe - 0,10%), low limits of detection (from 0,004 µg∙L-1 for Cd and Co) and high precision (for example CV for Cu in blood - 0,02%). were achieved. There were significant increase of Cr, Cu, Mg and Mn concentrations in saliva of patients (p<0,05), probably related to periodontal diseases. No correlation was identified between salivary and blood concentrations of 10 metals (p