Phthalates and health consequence.

Ftalany należą do estrów lub soli kwasu ftalowego, bazując na bezwodniku kwasu ftalowego i różnych typach alkoholi. Jako plastyfikatory, czyli substancje nadające elastyczność i miękkość plastikowi znalazły szerokie zastosowanie w produkcji farb, lakierów i zabawek a także w przemyśle spożywczym, medycznym i kosmetycznym. Ponieważ nie są związane kowalencyjnie z materiałem w skład, którego wchodzą, przedostając się do wody, powietrza i pożywienia stanowiąc źródło ekspozycji. Okres półtrwania tych związków jest stosunkowo krótki, lecz ciągłe narażenie powoduje utrzymanie ich stężenia w organizmie na względnie stałym poziomie. Badanie epidemiologiczne na ludziach są trudne, długotrwałe i kosztowne, dlatego doświadczenia przeprowadza się na modelach zwierzęcych i hodowlach komórkowych. Jednak otrzymane wyniki nie zawsze mogą być odpowiednikami dla człowieka choćby ze względu na indywidualne cechy organizmów. W zależności od dawki, czasu ekspozycji, rodzaju ftalanów lub ich mieszanin otrzymuje się odmienne efekty o zmiennym natężeniu. Mechanizmy ich działania nie są dokładnie poznane a czasem nie są znane w ogóle. Potwierdzonymi efektami działania ftalanów jest wpływ na rozwijające się męskie płody objawiające się powstawaniem zespołu dysgenezji jąder w postaci wnętrostwa, spodziectwa i obniżeniem jakości nasienia. Obserwuje się także zmniejszenie odległości ADG ( odległość od centrum odbytu do podstawy penisa ), spadek poziomu testosteronu oraz liczne zaburzenia w budowie i funkcji układu rozrodczego, co niesie poważne skutki w rozrodczości męskiej w wieku dorosłym. Działanie ftalanów na osobniki dorosłe jest znacznie słabsze, w przypadku samców obserwowano apoptozę komórek jąder natomiast u samic zaburzenia owulacji i dojrzewania oocytów oraz przedwczesne porody.Ftalany poza działaniem na układ rozrodczy oddziałują na inne narządy jak: wątroba, trzustka płuca i serce. Mogą być przyczyna wystąpienia raka wątroby, cukrzycy związanej z nieprawidłową pracą trzustki, czy astmy wynikającej z oddziaływania na limfocyty Th2.Phthalates belongs to esters or acid salt of phthalic basing on anhydride of phtalic acid and different type of alcohols. As plasticizers, substance give flexible and softness to plastic, are widely used in production paints, lacquers, toys and comestible, medical and cosmetic industries. As they don’t bound covalently with material that they are built, they penetrate the water, air and food and make source of exposition. Half-live compounds period is relatively short but permanent endanger cause keeping their concentration in organism on steady level. Epidemiologic research on humans are difficult, prolonged and expensive that is way the experiments are carried on animal models and cell cultures. However results aren’t always equivalent to humans because on individual organism features. In according to dose, exposition time, kind of phthalates or their mixture we get different effect by changeable intensity. Action mechanism aren’t exactly explored or sometimes aren’t known at all. Confirmed effects of phthalates is an influence on development of male fetus. It causes formation of testicular dysgenesis syndrome like cryptorchidism, hypospadias and reduce sperm quality. The reduction of AGD (distance between center of auns to basis of penis) is also observed, decrease of level of testosterone and numerous disorders in structure and function of male reproduction system what brings serious results in reproduction while adult age. Influence of phthalates on adult specimen is much weaker, in case of males apoptosis of testis cells was observed while in female disturb the ovulation and oocyte maturation. They can be the cause of premature births. Phthalates beside the action on reproductive system, impact on other organs as liver, pancreas, lungs and heart. They can be a reason of liver cancer or diabetes related with wrong function of pancreas as well asthma resulting from impact on lymphocytes Th2