Recent trends in air temperature and precipitation in the Carpathian Mountains and on the Baltic See coast (from 1951 - 2006)

W pracy przedstawiono charakterystykę zmienności temperatury powietrza i opadów atmosferycznych w Karpatach i na Wybrzeżu w latach 1951-2006. Do analizy wykorzystano dane ze stacji Zakopane i Łeba pochodzące z codziennych pomiarów: temperatury maksymalnej, minimalnej, temperatury średniej oraz opadów atmosferycznych. Na podstawie danych przeanalizowano tendencje zmian: średniej rocznej temperatury, średniej temperatury w porach roku i półroczach, średnie roczne wartości ekstremalne, amplitudę temperatury, zmienność odchylenia od średniej, liczbę dni z określonymi wartościami temperatury oraz średnia roczna sumę opadów w porach roku i półroczach, a także ilorazy sum opadów atmosferycznych. Na ich podstawie stwierdzono, że zmienność w wieloleciu średniej rocznej temperatury Łeby i Zakopanego wykazuje tendencję rosnącą i wynosi dla badanego okresu około 1°C. Występują znaczne różnice pomiędzy amplitudami Łeby i Zakopanego, ukazujące cechy oceaniczne i kontynentalne poszczególnych stacji. W przypadku dni charakterystycznych zauważamy zmiany- ocieplenie się klimatu. Spada liczba dni z tmin25°C i tśr>5°C. Charakteryzując opady atmosferyczne zauważamy że nie występują tak znaczne wzrosty opadów w całym wieloleciu, natomiast są duże wahania sum opadów z roku na rok.This paper presents characteristics of the variability of air temperature and precipitation in the Carpathian Mountains and on the Baltic See coast in the years 1951-2006. For the analysis data from weather stations in Łeba and Zakopane were taken: daily measurements of maximum temperature, minimum temperature and average precipitation. Based on the data several trends have been analyzed: the annual average temperature, the average temperature of season and half-year, the average annual extreme values, the amplitude of temperature, the variation in the deviation from the average, the number of days with specified values of temperature and mean annual precipitation sum of season and half-year, also the ratios of precipitation totals. On this basis it was found out, that the variability in the multi-year average annual temperature of Łeba and Zakopane shows a rising trend and it is about 1°C for the period. There are significant differences between the amplitudes of Łeba and Zakopane showing the characteristics of oceanic and continental climate type due to location of these stations. For the distinctive days climate warming has been observed. The number of days with tmin25°C and tśr> 5°C. Atmospheric precipitation does not significantly increase throughout the multiannual period, but we see large fluctuations in precipitation from year to year