Factors determining the water chemical composition of Tatras waters with special consideration to research of ion concentration on example of West Tatra

The purpose of research was hydrochemical characteristic of stream and spring waters. The research took place in West Tatra. Sixty seven water samples were taken. In hydrochemical laboratory of IGiGP UJ 14 ions (Ca2+, Mg2+, Na+, K+, NH4+, Li+, CHO3-, SO42-, Cl-, NO3-, NO2-, PO43-, F-, Br-) were measured using method of chromatography (DIONEX ICS-2000). Special attention was put of methods of making pH, total hardness and bicarbonates. The markings were made using traditional methods (titration – general and carbonate hardness, colorimetry – pH) and ions concentration was compared with results of ion chromatography. Waters were classified in respect of hydrochemical, herdness and water quality classes (Dz.U. Nr 143 poz. 896 i Nr 162 poz. 1008).Chemistry of waters is characterized by domination of calcium (29,11mg•dm-3, (64,4% mval)) among cations and bicarbonates (102,70 mg•dm-3 (80,1% mval)) among anions. According to hydrochemical classification of Szczukariew and Prikłoński these waters are three-ion, class 16 (HCO3-Mg-Ca) and four-ion, class 9 (HCO3-SO4-Mg-Ca). Because of low concentration of calcium and magnesium these waters are fairly very soft (39%) and soft (34%) (Pazdro, Kozerski 1990). Acording to water quality classes tested waters belong to first class. Concentration of general and carbonate hardness does not show substantial differences between results received by using titration methods and the modern one.Celem pracy była charakterystyka hydrochemiczna wód powierzchniowych i podziemnych. Badania przeprowadzono w Tatrach Zachodnich (TPN). Pobrano 67 próbek wody. W laboratorium hydrochemicznym IGiGP oznaczono 14 jonów (Ca2+, Mg2+, Na+, K+, NH4+, Li+, CHO3-, SO42-, Cl-, NO3-, NO2-, PO43-, F-, Br-) metodą chromatografii jonowej używając DIONEX ICS-2000. Szczególną uwagę zwrócono na metodykę oznaczenia w wodzie pH, twardości ogólnej i węglanowej. Oznaczenia wykonano metodami tradycyjnymi (miareczkowanie – twardość ogólna i węglanowa, kolorymetryczna – pH metodą Helliga) i stężenie jonów porównano z wynikami chromatografii jonowej. Wody sklasyfikowano pod względem: hydrochemicznym, twardości ogólnej i węglanowej, i jakości wód (Dz.U. Nr 143 poz. 896 i Nr 162 poz. 1008).Chemizm wód charakteryzuje się dominacją wapnia (29,11mg•dm-3, (64,4% mval)) wśród kationów i wodorowęglanów (102,70 mg•dm-3 (80,1% mval)) wśród anionów. Według klasyfikacji hydrochemicznej Szczukariewa i Prikłońskiego wody są trzyjonowe klasy 16 (HCO3-Mg-Ca) oraz czterojonowe, klasy 9 (HCO3-SO4-Mg-Ca). Ze względu na niskie stężenia wapnia i magnezu są to głównie wody bardzo miękkie (39%) lub miękkie (34%) (Pazdro, Kozerski 1990). Pod względem jakości są to wody pierwszej klasy czystości.Stężenie twardości ogólnej i węglanowej nie wykazuje istotnych różnic pomiędzy użytymi metodami. Zwykle stężenia jonów uzyskane w latach 50’tych są podobne do współczesnych