The sense of quality of life and the sense of locus of control among sportsmen of individual and team disciplines.

The main problem of this research work focuses on how a type of sport activity (individual vs. team disciplines) is associated with a sense of quality of life and a sense of locus of control. It also tries to test how a sense of locus of control in both groups of the athletes is connected with a sense of quality of life. The sense of quality of life study was based on the reactive paradigm (‘bottom-up’), in which subjective well-being is a response to certain conditions. The hypothesis regarding the sense of locus of control was based on the Rotter’s theory (1966). In the research, a total of 60 sportsmen were examined: 30 athletes of the Polish Federation of Seido Karate from clubs in Cracow, Kety, Wadowice and Kalwaria Zebrzydowska and 30 hockey players from the Club MMKS ‘Podhale’ Nowy Targ. To measure the sense of quality of life, The Satisfaction With Life SWLS (Diener, Emmons, Larson, Griffin, 1985; polish adaptation: Juczyński, 2001), Cantril’s Ladder of Happiness and Questionnaire SHI-PL (Kaczmarek, Stanko, Ober-Łopatka, 2008) were applied. To measure the sense of locus of control, Delta Questionnaire (Drwal, 1978) was applied. The research hypotheses were not confirmed or were confirmed partially. The obtained findings show that the levels of quality of life among sportsmen of individual and team disciplines were relatively high, however, a type of sport activity significantly differentiated only two of eight tested ‘dimensions’ of quality of life. The athletes of Seido karate scored higher than the hockey players as far as their satisfaction with life is concerned. In turn, the hockey players scored higher than the karate athletes referring to the sense of quality of life before they start a sport activity. Statistically, significant increase of the levels of quality of life in both tested groups was also observed from the moment of taking sport activities to the forecast period in five years. A type of sport activity did not significantly differentiate a locus of control in the sportsmen. In both groups, there was a tendency for more internal locus of control, which was associated with a higher level of quality of life measured by the various ‘dimensions’ (a global sense of quality of life at present and in five years, pleasant life and engaged life in the group of karate; engaged life and complete ‘good life’ in the hockey group).Główny problem badawczy niniejszej pracy koncentruje się wokół pytania, jak rodzaj podejmowanej aktywności sportowej (dyscypliny indywidualne vs zespołowe), wiąże się z poczuciem jakości życia i poczuciem umiejscowienia kontroli. Postanowiono również sprawdzić, jak poczucie umiejscowienia kontroli w obu badanych grupach, łączy się z poczuciem jakości życia. Badanie poczucia jakości życia oparto na paradygmacie reaktywnym (typu „dół-góra”), w którym subiektywny dobrostan jednostki jest reakcją na określone warunki. Hipotezę dotyczącą poczucia umiejscowienia kontroli odniesiono do koncepcji Rottera (1966). Przebadano łącznie 60 osób: 30 zawodników Polskiej Federacji Seido Karate z klubów w Krakowie, Kętach, Wadowicach oraz Kalwarii Zebrzydowskiej oraz 30 graczy hokeja na lodzie z Klubu MMKS „Podhale” Nowy Targ. Do pomiaru poczucia jakości życia wykorzystano Skalę Satysfakcji z Życia SWLS (Diener, Emmons, Larson, Griffin, 1985; adaptacja Juczyńskiego, 2001), Drabinę Szczęścia Cantrila oraz Kwestionariusz SHI-PL (Kaczmarek, Stańko, Ober-Łopatka, 2008); poczucie umiejscowienia kontroli zmierzono Kwestionariuszem Delta Drwala (1978). Postawione hipotezy badawcze nie zostały potwierdzone lub zostały potwierdzone częściowo. Z przeprowadzonych badań wynika, że poczucie jakości życia u sportowców dyscyplin indywidualnych i zespołowych jest na stosunkowo wysokim poziomie, jednak rodzaj uprawianej dyscypliny sportowej istotnie różnicuje tylko dwa z ośmiu badanych „wymiarów” poczucia jakości życia. Zawodnicy Seido karate wyżej od hokeistów oceniają swoją satysfakcję z życia, z kolei hokeiści wyżej od karateków oceniają swoje poczucie jakości życia przed rozpoczęciem aktywności sportowej. Zanotowano istotny wzrost poczucia jakości życia w obu badanych grupach od momentu podjęcia aktywności sportowej do prognozowanego okresu za pięć lat. Rodzaj uprawianej dyscypliny nie różnicuje poczucia umiejscowienia kontroli zawodników. W obu badanych grupach występuje tendencja do bardziej wewnętrznego poczucia umiejscowienia kontroli, które wiąże się z wyższym poczuciem jakości życia mierzonym poszczególnymi „wymiarami” (w grupie karate z globalnym poczuciem jakości życia w chwili obecnej i za pięć lat, a także z życiem przyjemnym i zaangażowanym; w grupie hokeja z życiem zaangażowanym i tzw. pełnym życiem)