Soviet poster propaganda during the Great Patriotic War

The Third Reich's attack on the USSR and the beginning of war, named later the Great Patriotic War, provoked the necessity to readjust the propaganda machinery to new, wartime conditions. This work is to depict the changes in means of education of the Homo Sovieticus in the years of the Great Patriotic War through propaganda, portray its main trends reflected in the poster art of the period, and to present sample Soviet war propaganda posters together with their more thorough description.The time frame of this research is determined by beginning and ending dates of the Great Patriotic War (22nd June 1941 - 9th May 1945). The choice of this period was driven by the fact that its propaganda poster differs considerably from its equivalent from other times (especially with its subject matter – the technique of its execution remains in the field of Socialist Realism).This work consists of three main parts. In the first of those (The principal topics of Great Patriotic War propaganda posters), the notion of propaganda has been explicated, in both its modern understanding and that from the 1940 edition of the Great Soviet Encyclopedia (that is – on the eve of the outbreak of war). Moreover, subjected to analysis was Iosif Stalin's radio speech from 3rd July 1941 – as a basis of later created propaganda. Main propaganda themes appearing in poster art have been characterised (accompanied by providing sample posters), as well as their development with the changes on the front line. In the second part (Poster as a tool of propaganda), the principles and poetics of Socialist Realism and their realisation in placard art have been discussed, together with the features of poster as a tool of propaganda.The third part contains an analysis of posters, representative for particular themes. Each of them has been discussed in respect to its subject matter, presented content, means of expression as well as its role in shaping the attitudes and consciousness of the Soviet people. Colour reproductions of these posters are included in the appendix, attached to this research.In conclusion of the work it has been attempted to qualify the different themes in propaganda posters of the period in question, as well as to prove that they have served as a basis of creation for new, different to those to date, attitudes of the Soviet people.Atak Trzeciej Rzeszy na ZSRR i rozpoczęcie wojny, nazwanej później Wielką Wojną Ojczyźnianą spowodowało konieczność dostosowania machiny propagandowej do nowych warunków wojennych. Niniejsza praca ma przedstawić zmiany kierunków w wychowaniu człowieka radzieckiego w latach Wielkiej Wojny Ojczyźnianej poprzez propagandę, ukazać jej główne nurty, znajdujące odzwierciedlenie w plakacie tych czasów oraz zaprezentować przykładowe radzieckie propagandowe plakaty wojenne wraz z ich dokładniejszym omówieniem. Ramy czasowe pracy wyznaczane są datami rozpoczęcia i zakończenia Wielkiej Wojny Ojczyźnianej (22 czerwca 1941 – 9 maja 1945). Wybór tego okresu powodowany jest faktem, że pochodzący z niego plakat propagandowy odróżnia się od pozostałych (zwłaszcza pod względem tematyki, ponieważ technicznie pozostaje w poetyce realizmu socjalistycznego).Praca składa się z trzech zasadniczych części. W pierwszej z nich (Główne tematy propagandy radzieckiej okresu Wielkiej Wojny Ojczyźnianej poruszane w plakacie) wytłumaczono pojęcia propagandy w rozumieniu współczesnym, oraz według Wielkiej Encyklopedii Radzieckiej z roku 1940 (zatem pozycji wydanej w przeddzień wybuchu wojny) oraz propagandy wizualnej. Ponadto poddano analizie przemówienie radiowe Józefa Stalina z 3 lipca 1941 r., jako podstawę tworzonej propagandy. Scharakteryzowano główne wątki propagandowe pojawiające się w plakacie (wraz z podaniem przykładowych plakatów i ich rozwój w miarę zmian na froncie. W części drugiej (Plakat jako narzędzie prowadzenia propagandy) scharakteryzowano założenia i poetykę realizmu socjalistycznego oraz ich realizację w plakacie. Omówiono także cechy plakatu jako narzędzia propagandy. Część trzecia zawiera analizę przykładowych, reprezentatywnych dla poszczególnych wątków plakatów. Każdy z nich omówiono pod względem tematyki, prezentowanych treści, środków wyrazu oraz roli w kształtowaniu postaw i świadomości człowieka radzieckiego. Reprodukcje omawianych w tej części plakatów umieszczono w dołączonym do pracy aneksie. W zakończeniu dokonano próby tematycznej kwalifikacji poszczególnych wątków w plakacie propagandowym omawianego okresu oraz udowodnienia, że był on podstawą kreowania innych niż dotychczas postaw człowieka radzieckiego