Polish European Union Council presidency in the second half of 2011. The dispute over the Polish integration doctrine

W drugiej połowie 2011 roku Polska obejmuje prezydencję w Radzie Unii Europejskiej. Okres półrocznego przewodniczenia Unii jest dla naszego kraju dużym wyzwaniem, ale też wielką szansą na promocję Polski oraz określenie jej miejsca w Unii Europejskiej. Po kilku latach obecności Polski w strukturach unijnych nadal aktualne jest przed nami wyzwanie w postaci określenia priorytetów polityki europejskiej oraz koncepcji obecności Polski w Unii Europejskiej.Motywem przewodnim mojej analizy jest prezydencja Polski w Radzie Unii Europejskiej w 2011 roku w kontekście publicznej debaty na temat polskiej doktryny integracyjnej. Główną tezą moich rozważań jest założenie, w myśl którego brak spójnej doktryny integracyjnej w polskiej debacie publicznej jest czynnikiem ograniczającym efektywność polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. Niniejsza praca została podzielona na trzy rozdziały odnoszące się do najważniejszych wymiarów omawianej problematyki. Moją analizę rozpoczynam od nakreślenia podstaw prawno-traktatowych sprawowania prezydencji w Radzie Unii Europejskiej. Omawiam tutaj ewolucję modelu przewodnictwa w Radzie w świetle traktatów założycielskich Wspólnot, traktatów rewizyjnych oraz traktatów stanowiących Unię Europejską. Na tym tle ze szczególną uwagą odnoszę się do reform dotyczących prezydencji w Radzie Unii Europejskiej wprowadzonych na mocy Traktatu z Lizbony.W rozdziale drugim przedstawiam agendę polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej w świetle debaty nad polską doktryną integracyjną. W szczególności odnoszę się do kwestii braku konsensusu w polskim dyskursie publicznym w sprawie optymalnego modelu integracji europejskiej. Rozwinięciem tych rozważań jest analiza debaty publicznej na temat prezydencji Polski w Radzie Unii Europejskiej w kontekście aspektów instytucjonalnych (dotyczących współpracy między prezydentem i premierem w zakresie polskiej polityki zagranicznej) i politycznych (odnoszących się do prezydencji jako obszaru konsensusu ponadpartyjnego). Część trzecią mojej analizy wypełniają rozważania na temat priorytetów polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej w 2011 roku. Jednym z najważniejszych celów polskiego przewodnictwa jest wynegocjowanie wstępnego kształtu unijnego budżetu na lata 2014-2020. Ze szczególną uwagą rozpatrywane są także kwestie dotyczące: polityki wschodniej (szczególnie programu Partnerstwo Wschodnie), wzmocnienia rynku wewnętrznego, wprowadzenia solidarnej polityki energetycznej Unii Europejskiej oraz wzmocnienia wspólnej polityki bezpieczeństwa i obrony, a w tym kontekście wypracowania nowej formuły współpracy Unia Europejska – NATO. W zakończeniu mojej analizy ukazuję możliwe skutki wpływu wewnętrznej sytuacji politycznej w Polsce, w wymiarze instytucjonalnym i politycznym, na efektywną realizację polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej. Decydujący wpływ na jakość sprawowania przez Polskę przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej mogą mieć wybory parlamentarne w naszym kraju, które odbędą się jesienią 2011 roku. Przykład Czech dowodzi, że zmiana rządu w trakcie prezydencji może znacznie zaszkodzić skutecznej realizacji celów przewodnictwa. Doświadczenia innych krajów członkowskich Unii Europejskiej, które wcześniej sprawowały prezydencję, pokazują, że jednym z warunków skutecznego i sprawnego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej jest względny ponadpartyjny konsensus w sprawie agendy prezydencji. Wydaje się, że taki jasno sprecyzowany model integracji europejskiej stanowi polską rację stanu i jest warunkiem efektywnego polskiego przewodnictwa w Radzie Unii Europejskiej w 2011 roku.In the second half of 2011 Poland took the presidency of the Council of the European Union. The six-month long period of presidency of the Union is for our country not only a great challenge, but also a great chance to promote Poland and find its place in the European Union. After a few years of the presence of Poland in union structures, the challenge to determine the priorities of the European policy and the concept of Polish presence in the European Union are still valid for us. The leading motif of my analysis is the Polish presidency of the European Union in 2011 in the context of a public debate on the Polish integration doctrine. The main thesis of my deliberations is the assumption in accordance with which, the absence of a consistent integration doctrine in the Polish public debate is the factor that limits the efficiency of Polish presidency of the Council of the European Union.This work was divided into three chapters related to the most important dimensions of the issue in question. My analysis starts with defining the legal and treaty basis for performing the EU Council presidency. I am discussing the evolution of the Council presidency model in the light of the Union founding treaties, reform treaties and the treaties that constitute the European Union. In this context I pay special attention to reforms concerning the EU Council presidency, which were introduced pursuant to the Lisbon Treaty. Chapter 2 describes the agenda of the Polish presidency of the Council of the European Union in the light of a debate on the Polish integration doctrine. In particular, I refer to the lack of consensus on the Polish public discourse concerning the optimal model of the European integration. The further development of these considerations is the analysis of the public debate on the Polish presidency of the Council of the European Union in the context of institutional aspects (concerning the cooperation between the president and the Prime Minister in the scope of the Polish foreign policy) and political ones (referring to the presidency as the area of a non-party consensus).Part 3 of my analysis constitutes the considerations on priorities of Polish presidency of the Council of the European Union in 2011. One of the most important objectives of Polish presidency is negotiating the initial shape of the union budget for the years 2014-2020. Special attention is paid while investigating issues concerning the eastern policy (in particular the “Eastern partnership” program), strengthening the home market, introducing the common energy policy in the European Union and strengthening the common security and defence policy, and developing a new formula for cooperation between the European Union and NATO in this context.At the end of my analysis I show possible results of the influence of the internal political situation in Poland, in the institutional and political dimensions on the effective realization of Polish presidency of the Council of the European Union. The decisive influence on the quality of Polish presidency of the Council of the European Union may have the parliamentary elections in our country, which shall be held in autumn 2011. The example of the Czech Republic proves that the change of the government during the presidency may to a large extent impair the effective realization of the presidency objectives. The experience of other membership countries of the European Union, which previously held the presidency, prove that one of the conditions of effective and efficient presidency of the Council of the European Union is the absolute non-party consensus on the presidency agenda. It seems that such a clearly-defined integration model of European integration is the Polish reason of State and the condition of Polish effective presidency of the Council of the European Union in 2011