The relationship between work/family spillover and attitude towards shiftwork, job satisfaction, and life satisfaction among shiftworkers.

The aim of this thesis was to discover whether shiftworkers experience the relationship between work/family spillover, which consists of work-family conflict, family-work conflict, work-family facilitation, family-work facilitation, and attitude towards shiftwork, job satisfaction, and life satisfaction. The research was conducted among men (N=50) in the age between 35 and 50 who have at least one child in the age 7-17, work in shift system, and are employed in Stacja Obsługi Tramwajów (tram depot) in Podgórze, Stacja Obsługi Autobusów (bus depot) in Wola Duchacka, Płaszów and Bieńczyce in Municipal Transport Company in Kraków. The methods used in the research were: Work-Family Spillover Scale (Grzywacz, Marks, 2000), Attitude Towards Shiftwork Scale (Nachreiner; Polish version by Iskra-Golec, 1993), Minnesota Satisfaction Questionnaire (Weiss, Dawis, England i Lofquist, 1967), Satisfaction with Life Scale (Diener, Emmons, Larsen, Griffin, 1985; Polish version by Juczyński, 2001). The conducted research revealed correlations between life satisfaction and family-work conflict (r=-0,53; p ≤ 0,001), life satisfaction and work-family conflict (r=-0,42; p ≤ 0,01), and life satisfaction and family-work facilitation (r=0,24; p ≤ 0,05). This means that bidirectional conflicts between job roles and family roles are connected with lower level of life satisfaction among shiftworkers. Positive relationship between family life and work is connected with higher level of life satisfaction among shiftworkers. The research did not reveal any correlations between life satisfaction and work-family facilitation, job satisfaction and both conflicts, and both facilitations, attitude towards shiftwork and both conflicts, and both facilitations.Celem niniejszej pracy było sprawdzenie istnienia wśród osób pracujących na zmiany współzależności pomiędzy relacją praca/rodzina, na którą składają się: konflikt praca-rodzina, konflikt rodzina-praca, facylitacja praca-rodzina, facylitacja rodzina-praca, a postawą wobec pracy zmianowej, zadowoleniem z pracy i satysfakcją z życia. Badanie przeprowadzone zostało wśród mężczyzn (N=50) w wieku od 35 do 50 lat, posiadających przynajmniej jedno dziecko w wieku z przedziału 7-17 lat, pracujących w systemie zmianowym, zatrudnionych w Stacji Obsługi Tramwajów w Podgórzu oraz w Stacji Obsługi Autobusów w Woli Duchackiej, Płaszowie oraz Bieńczycach w Krakowie. Osoby badane wypełniły następujące kwestionariusze: Skala Wzajemnego Wpływu Pracy i Rodziny autorstwa J. G Grzywacza i N. F. Marks (2000), Skala Postawy Wobec Pracy Zmianowej autorstwa F. Nachreinera, w adaptacji I. Iskry-Golec (1993), Kwestionariusz Zadowolenia z Pracy (Weiss, Dawis, England i Lofquist, 1967) oraz Skala Satysfakcji z Życia autorstwa E. Dienera, R. A. Emmonsa, R. J. Larsena i S. Griffina (1985) w adaptacji Z. Juczyńskiego (2001). Przeprowadzone badanie empiryczne wykazało istnienie współzależności pomiędzy satysfakcją z życia a konfliktem rodzina-praca (r=-0,53; p ≤ 0,001), satysfakcją z życia a konfliktem praca-rodzina (r=-0,42; p ≤ 0,01) oraz satysfakcją z życia a facylitacją rodzina-praca (r=0,24; p ≤ 0,05). Pozwala to na stwierdzenie, iż obustronne konflikty pomiędzy rolami zawodowymi i rolami rodzinnymi mają związek z obniżeniem poziomu satysfakcji z życia wśród pracowników zmianowych. Natomiast pozytywna relacja pomiędzy życiem rodzinnym a życiem zawodowym wiąże się ze wzrostem poziomu satysfakcji z życia osób pracujących na zmiany. Badanie nie wykazało istnienia współzależności pomiędzy satysfakcją z życia a facylitacja praca-rodzina, ani pomiędzy zadowoleniem z pracy i obydwoma rodzajami konfliktu oraz facylitacji, ani też pomiędzy postawą wobec pracy zmianowej i obydwoma rodzajami konfliktu oraz facylitacji