Sari Saltık and Saltıknâme in the example of transition among genres

Yüksek Lisans TeziSarı Saltık, Anadolu'nun ve Rumeli'nin Türkleşmesi ve İslamlaşmasında önder bir kahramandır. Saltık; stratejik zekâsı, analitik düşünme becerisi ve askerî dehası sayesinde keşif yaptığı coğrafyalarda nüfuz sahibi olarak İslamiyet'in yayılmasında ve Türk kültürünün tanıtımında öncü olmuştur. Bu yayma politikasının lideri olan Sarı Saltık destanî, efsanevî, menkıbevi ve mitolojik olarak farklı tipleri temsil eder. Saltık; halk nazarında kam, alp, eren, gazi, evliya, alperen, mücahit-gazi, bilgin, Türk ve İslam misyoneri olan bir kişidir. Saltıknâme, İslamiyet sonrası destanlardan olan Danişmendnâme ve Battalnâme'nin son halkasıdır. Saltıknâme, Sarı Saltık anlatılarının Cem Sultan'ın emri ile Ebu'l Hayr-i Rumî'nin halk arasından derlemesi sonucunda oluşmuştur. Bir derleme çalışması olan Saltıknâme'de Türk halk kültürünün, eski Türk inanç sisteminin ve en önemlisi halk muhayyilesinin etkisi vardır. Bu etkilerin yanı sıra yazıldığı dönemin ve müstensihin de tesiri göz ardı edilemez. Tüm bu bilgilerin ışığında Saltıknâme benzeri eserlerden ayrılarak türler arasında geçişkenlik özelliği gösteren parçaların bütünü olarak teşekkül etmiştir. Eserin içerisindeki hikâyelerde kahraman Sarı Saltık birçok türün temsilcisi olarak yer alır (destan, masal, efsane, menakıpname ve mit kahramanı olarak). Aynı zamanda bir hikâyenin içerisinde birden fazla tür birbiri içerisine geçmiş şekilde yer alır. Bir motif birden fazla türe ait olarak görülür. Bir geçiş dönemi eseri olarak nitelendirilebilecek olan Saltıknâme, kahramanın ve türlerin geçişken olduğu bir eserdir. Bu çalışmada Sarı Saltık ve Saltıknâme'nin türler arasındaki geçişkenliği motifler yardımıyla açıklanacaktır. Öncelikle Sarı Saltık'ın türler içerisindeki yeri izah edilecek, sırasıyla türler kendi içerisinde geçişkenlik özelliğine göre değerlendirilecektir. Bu çalışmanın hazırlanması bir ihtiyaçtan doğmuştur. Saltıknâme içerisindeki hikâyelerin doğru bir şekilde analiz edilebilmesi için farklı bir sınıflandırmanın ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu nedenle "türler arası" adında bir kavram bulunarak eserin tahlil edilmesi hedeflenmiştir.Sarı Saltık is a hero who is also a leader of Turkıfication and Islamıficatıon of Anatolıa and Rumelia. Saltık was at the fore with his analitical thinking skill and military skill on propogation of İslam and introduction of the Turkısh culture in the areas he scouted.He was the leaders of the propogatıon policy, represents different legendary, heroical, mythological and epical types.Saltık is a person who has Islamıc and Turkısh missions, is a veteran soldier, Saint, scientist in the eyes of society. Saltıknâme is the last link of Danısmendnâme and Battalnâme that they are past Islamıc epıcs. Saltıknâme got it's shape after Cem Sultan commanded Ebu'l Hayr-i Rumî to compose Sarı Saltık's narrations.Saltıknâme, is a study composition has effects of Turkısh culture, old belief system and the most important one,imagination.Besides this effects, It can't be ignored that the time the and effects of the man who copied it.In consıderation of all this information Saltıknâme consists of all the parts that are transitive that makes it different from the others.Sarı Saltık the represantative of many genres, is the hero of the stories in this work. By the way, in this work you can can see interwoven genres. A motif can be seen in a different type.Saltıknâme, qualified as a transition period work, is a work that the hero and the genres are transitive. In this work, transition of Sarı Saltık and Saltıknâme among genres will be clarified by means of motifs. First,the position of Sarı Saltık among genres will be explained. Genres will be classified with their transitive feature respectively. Preparation of this study was ban out of neccesity. It is aimed to classify the stories in Saltıknâme to analyze them properly. It's aimed to analyze the work that a notıon has been found as "among genres