Thoughts On The Tax Capacity In Turkey

Vergi kapasitesi, bir ülkede belli bir dönemdeki vergilendirilebilir ekonomik potansiyeli ifade etmektedir. Devletin görevlerini yerine getirebilmesi bakımından vergi kapasitesinin doğru biçimde kavranabilmesi büyük önem taşımaktadır. Vergi kapasitesinin doğru biçimde kavranamaması, bir yandan devletin yeterli finansman kaynaklarına ulaşamaması, diğer yandan ise mü- kelleflerin tepkilerine neden olabilir. Bu çerçevede vergiden kaçınma, vergi kaçırma, verginin yansı- tılması, vergi grevi ve verginin reddi söz konusu olabilir. Vergi kapasitesi ülkeden ülkeye ve zaman içinde değişmektedir. Vergi kapasitesini belirleyen unsurlar ise, ekonomik, sosyal ve siyasal unsurlardan oluşmaktadır. Vergi kapasitesinin çeşitli faktörlere bağlı olarak değişmesine rağmen, tam olarak belirlenmesi mümkün değildir. Ülkemizde milli gelir ve dağılımı, ekonominin parasallaşması ve dışa açılması vergi kapasitesinin değişimi konusunda fikir verebilmektedir. Ancak, vergi bilincinin yükseltilememesi, kayıt dışı ekonomi, vergi afları ve vergi denetimlerinin yetersizliği vergi kapasitesinin tam olarak kavranmasını engellemektedir. Bu çalışmada ülkemizde kişi başına düşen gelir, gayrisafi milli hasıla, genel bütçe vergi gelirleri ve vergi yükü, gelir dağılımı, gayrisafi milli hasılanın tarım - sanayi - hizmet sektörlerine göre dağılımı, ihracat ve ithalat verileri ile uluslararası ticaret ve muamelelerden alınan vergilerin vergi gelirleri tahsilatı içindeki payından, siyasal ve toplumsal unsurlardan hareketle vergi kapasitesi tartışılmaktadır.Tax capacity refers a taxable economic potential of a country in a given period. It is of utmost importance that the tax capacity can be grasped correct manner in order that the state can fulfill its duties. The fact that the tax capacity can not be grasped correctly can lead to the problem that the state can not reach adequate funding sources. On the other hand, taxpayers can cause reactions. In this framework, tax avoidance, tax evasion, reflection of the tax, tax strike and rejection of the tax may be the subject.It varies from country to country and over time. The factors determining the tax capacity are economic, social and political elements. Although the tax capacity varies depending on various factors, it is not possible to determine exactly.National income and its distribution, monetization of economy and international expansion in our country can give an idea about the tax capacity. However, the inability to raise tax consciousness, the informal economy, inadequacy of tax exemptions and tax audits, prevents the full understanding of the tax capacity.In this study, income per capita, gross national product, general budget tax revenues and tax burden, distribution of income, distribution of gross national income by agriculture - industry service sectors, tax revenue of export and import data and taxes on international trade and transactions. The tax capacity is discussed from the point of view of political and social factors