پژوهش‌های اخیر درباره متامفتامین: همه‌گیر شناسی، اثرات جسمی و روانی، درمان و تلاش در جهت کاهش آسیب

چکیده مقدمه: متامفتامین (با نام مصطلح شیشه در ایران) ماده روان‌گردانی است که در دنیا به گستردگی در حال استفاده می‌باشد و در ایران نیز نزدیک به یک دهه است که در دسترس عموم مصرف کنندگان قرار گرفته است و شیوع مصرف بسیار بالایی دارد. به همین دلیل شناخت بیشتر آن موردنیاز درمانگران و پژوهشگران این حیطه می‌باشد. بحث: مصرف متامفتامین عوارض متعددی بر سیستم عصبی مرکزی به جای می‌گذارد که بعضی قابل برگشت و بعضی برای مدت‌های طولانی گریبان‌گیر فرد می‌باشد. این ماده با توانایی تحریک مدار پاداش مغزی، تجربیاتی برای فرد مصرف کننده به وجود می‌آورد که وی را به شدت به مصرف مکرر آن ترغیب می‌کند و در نهایت این فرایند می‌تواند به اعتیاد و وابستگی ختم گردد. شیوه مصرف تدخینی یا تزریقی این ماده باعث می‌شود تا تأثیرات آن بلافاصله بعد از مصرف در فرد مصرف کننده حس شود و این امر باعث افزایش احتمال اعتیادآوری آن و عوارض جسمی و روان‌پزشکی بیشتری می‌گردد. تاکنون درمان دارویی مؤثری برای وابستگی به متامفتامین در دسترس نیست. اگرچه در این حیطه پژوهش‌های گسترده‌ای در جریان می‌باشد. چندین مدل درمان رفتاری تأثیر خود را در کاهش میزان مصرف متامفتامین نشان داده‌اند، اما نیاز به درمان‌های بهتری در این زمینه احساس می‌گردد. نتیجه‌گیری: باید راهبردهای کاهش آسیب برای مصرف کنندگانی که به دنبال قطع مصرف متامفتامین نیستند مدنظر قرار گیرد تا احتمال بروز HIV (Human immunodeficiency virus) و دیگر آسیب‌های جسمی در این گروه کاهش یابد. دامنه پژوهش در این حیطه با توجه به نیاز به درمان‌های مؤثر دارویی (به عنوان یکی از مهم‌ترین اولویت‌ها) بسیار گسترده می‌باشد. واژگان کلیدی: متامفتامین، همه‌گیر شناسی، عوارض جانبی، درمان، کاهش آسیب، ایرا