SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ FEN VE TEKNOLOJİ OKURYAZARLIKLARINA YÖNELİK ÖZ YETERLİK ALGILARININ İNCELENMESİ1

Öğrencilerin fen okuryazarı bireyler olarak yetişmeleri için gereken olan bilgi, beceri, tutum ve değerleri edinmelerini sağlayacak en önemli faktörlerden biri tüm öğretim programlarında olduğu gibi programı sınıflarında uygulayacak öğretmenlere bağlıdır. Öncelikle öğretmenlerin öğrencilerinde bu becerileri geliştirebilmeleri için kendilerini yönelik fen okuryazarı olmaları, öğrencilerin fen okuryazarlığını geliştiren etkinlikler ile ilgili bilgi sahibi olmaları ve kendilerine ilişkin yeterlik algılarının yüksek olması beklenmektedir. Öz yeterlilik algısı bireyin kendi yeteneklerinin ve kapasitesinin farkına varmasıdır. İlkokulda fen ve teknoloji okuryazarlığını kazandıracak olan sınıf öğretmenlerinin bu konuda kendilerine ilişkin öz yeterlik algılarının yüksek olması beklenir. Bu bağlamda sınıf öğretmeni adaylarının kendilerine ilişkin fen ve teknoloji okuryazarlığı algılarının belirlenmesi önemlidir. Bu çalışmanın amacı sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji okuryazarlıklarına yönelik öz yeterlik algılarının belirlenmesidir. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Araştırma Orta Anadolu Bölgesinde, bir üniversitenin üçüncü ve dördüncü sınıflarında öğrenim gören 219 sınıf öğretmeni adayı ile gerçekleştirilmiştir. Nicel veriler Caymaz (2008) tarafından oluşturulan "Fen ve Teknoloji Okuryazarlığına Yönelik Öz Yeterlik Algısı" ölçeği ile toplanıp tarama modeli ile analiz edilmiş, daha sonra ölçüt örnekleme kullanılarak 18 öğretmen adayı ile yarı yapılandırılmış görüşmelerle nitel veriler toplanmıştır. Araştırmada ölçekte yer alan maddelerin ortalamasına göre öğretmen adaylarının öz yeterlik algı düzeylerinin "Orta düzeyde yeterli" olduğu belirlenmiştir. Ayrıca sınıf öğretmeni adaylarının fen ve teknoloji okuryazarlığına yönelik öz yeterlik algılarının bazı değişkenler açısından anlamlı bir farklılık gösterdiği sonucuna ulaşılmıştırOne of the most important factors that will ensure that students acquire the knowledge, skills, attitudes and values needed to be educated as literate individuals depends on the teachers who will apply the program in their classes, as in all curricula. First of all, it is expected that teachers should have knowledge about science literacy for them to develop these skills in their students, knowledge about the activities that improve science literacy of students and their perception of competency is high. Self-efficacy perception is the individual's perceived ability and capacity. It is expected that classroom teachers who will gain science and technology literacy in primary school have high self-efficacy perceptions related to themselves. In this context, it is important to determine the science and technology literacy perceptions of the classroom teacher candidates themselves. The purpose of this study is to determine the self-efficacy perceptions of science and technology literacy of the intended classroom teacher candidates. Mixed method was used in the research. The research was conducted with 219 class teacher candidates in the third and fourth grades of a university in Central Anatolia. The quantitative data were collected and analyzed by the screening model using the "Perception of Self- efficacy towards Science and Technology Literacy" developed by Caymaz (2008), then quantified by semi-structured interviews with 18 teacher candidates using criteria sampling. It was determined that the self-efficacy perception level of teacher candidates was "moderate enough" according to the average of the items on the scale in the research. It was also found that the self-efficacy perceptions of science and technology literacy of classroom teacher candidates showed a meaningful difference in terms of some variable