Ispitivanje jačine veze i odnosa adhezivnih sistema sa tvrdim zubnim tkivima mlečne i stalne denticije

Adhesion in restorative dentistry represents a relation between dental materials and hard dental tissues which may be affected by many factors such as tooth characteristics etc. Adhesive systems in dentistry are materials which allow intimate connection of two different surfaces. Experiments in dental adhesion began in 1950s in England when dr Oscar Hagger developed a first chemically polymerized monomer. His work influenced further development of dental adhesives. In 1955 a breakthrough happened when dr Buonocore suggested enamel acid etching technique using 85% phosphoric acid for 30 seconds. Research that followed decreased acid concentration to 50% and later to contemporary 32-37%. Researches have continued investigations on adhesive systems and adhesive procedure improvements and their work led to current seventh generation of adhesive systems. There are many classifications of adhesive systems which were suggested during their development. The latest classification which is accepted in the literature suggests two groups according to the adhesive approach: total etch adhesive systems using acid etching technique and selfetching adhesive systems. Total etch adhesive systems represent systems which may be used in two or three steps or phases. Enamel and dentin etching with 30-40% ortophosphoric acid is the first step in application of these materials regardless of the number of application phases of these systems. Selfetching adhesive systems do not require acid etching as a separate step because they prime and condition enamel and dentine at the same time. This effect is achieved by their possibility to incorporate smear layer and partially dissolve hydroxyapatite which leads to resin infiltrated zone with minerals. Universal adhesive systems are the latest improvement since they may be used with or without acid etching step. Either way, all the advantages and good bond strength on dentin are kept. These adhesives are selfetching but have an ability to adjust to different clinical situations. The decision on adhesion procedure of these systems is left to the operator depending on their experience and wish in relation on the case. Difference in hard dental tissues composition of deciduous and permanent dentition suggests a possible difference in adhesive systems application. In order to determine significant differences in materials and their interaction with different types of dentition clinical and laboratory investigations are conducted...Adhezija u restaurativnoj stomatologiji predstavlja vezu između materijala za ispune i tvrdih zubnih tkiva. Adhezivna sredstva u stomatologiji su materijali koji omogućavaju da se dve površine intimno spoje. Eksperimenti u vezi vezivanja smole za gleđ i dentin su počeli 1950. godine u Engleskoj kada je dr Oskar Hagger razvio hemijski polimerizujući monomer a njegov rad je uticao na razvoj ranih adhezivnih sistema. Važnije istraživanje se dogodilo 1955. godine kada je uvedena tehnika nagrizanja kiselinom od strane dr Buonocore-a, koji je predložio tretiranje gleđi 85% fosfornom kiselinom u trajanju od 30 sekundi. Istraživanja koja su usledila narednih godina, dovela su do toga da se koncentracija fosforne kiseline umanjila prvobitno na 50% a kasnije i na sadašnjih 32-37%. Postoje mnoge podele i klasifikacije adhezivnih sistema koje su nastale tokom njihovog razvoja. Klasifikacija novijeg datuma, prihvaćena u literaturi, deli savremene adhezivne sisteme u dve grupe u zavisnosti od pristupa prema kom se koriste: adhezivni sistemi sa nagrizanjem gleđi i dentina ortofosfornom kiselinom i samonagrizajući adhezivni sistemi. Adhezivni sistemi sa nagrizanjem gleđi i dentina ortofosfornom kiselinom predstavljaju sisteme sa potpunim nagrizanjem čvrstih zubnih tkiva koji se primenjuju u tri ili dve faze. Nagrizanje gleđi i dentina ortofosfornom kiselinom koncentracije 30-40%, predstavlja prvu fazu primene ovih adhezivnih sistema bez obzira da li su u pitanju dvofazna ili trofazna sredstva. Samonagrizajući adhezivni sistemi ne zahtevaju nagrizanje ortofosfornom kiselinom kao zaseban korak tokom primene jer istovremeno nagrizaju i pripremaju gleđ i dentin. Ovakav efekat postižu zahvaljujući svojoj mogućnosti da prodiru kroz razmazni sloj i delimično rastvaraju hidroksiapatit, pri čemu se stvara zona infiltrirana smolom u kojoj se nalaze minerali. Univerzalni adhezivni sistemi predstavljaju novinu jer se mogu koristiti sa potpunim nagrizanjem gleđi i dentina ili kao samonagrizajući bez kompromitovanja dobrih osobina i jačine veze na dentinu. Pomenuti adhezivi su u stvari samonagrizajući sa mogućnošću prilagođavanja različitim kliničkim situacijama. Odluka o načinu primene ovih adhezivnih sistema se zasniva na proceni samog stomatologa u odgovarajućoj kliničkoj situaciji. Razlika u građi tvrdih zubnih tkiva mlečne i stalne denticije ukazuje da možda postoji razlika ne samo u primeni restaurativnih stomatoloških materijala već i u njihovom načinu primene. Kako bi se utvrdile značajne razlike u samim materijalima za ispune i njihovim osobinama vezanim za različite vrste denticije vrše se klinička i laboratorijska istraživanja..