Ethnicity and Class: Perpectives on Correspondence and Divergence

Razvoj klasnih društava uvijek je pod utjecajem dinamike međuetničkih odnosa. Za položaj i razvoj etničkih grupa u društvu najznačajniji momenat je stupanj poklapanja etničke i klasne pripadnosti. Do smanjenja te podudarnosti došlo je najranije u zapadnim društvima, što je u vezi s relativno brzim nestankom kastinskih društava. Općenito, međusobna nezavisnost kriterija etničke i klasne pripadnosti može se uzeti kao jedan od indikatora stupnja demokratizacije društva. Tendencija raspršenja etniciteta i međuetničkih prožimanja bitan je društveni proces u višeetničkim društvima. Ta se tendencija u vidu optimističke ideologije društvene integracije nekoliko puta pojavljivala u američkoj historiji. U najnovijoj verziji, tendenciji etničke pripadnosti daje se u SAD prvorazredno značenje. Etnicitet postaje glavni oblik grupne integracije pojedinca u društvo, čime je definitivno napuštena ideologija »melting pota«. No u jednoj i drugoj verziji etnicitet ima istu ulogu a ta je da se klasna pripadnost učini sekundarnom ili pak sasvim nevažnom. U vezi s tim kritički su razmotreni rezultati jednog opsežnog istraživanja o položaju etniciteta u SAD u najnovije vrijeme, gdje se jasno ukazuje na granice etničkog optimizma. U zaključku je raspravljeno pitanje u kojoj mjeri etnički pluralizam predstavlja pravu zamjenu za slobodni kulturni pluralizam, a u kojoj mjeri predstavlja mit koji prikriva probleme društvene integracije. Kao odgovor na to pitanje, autor iznosi svoje mišljenje da etnicitet ima značajnu protektivnu funkciju za pojedinca u periodu početne i nagle industrijalizacije, kada tržište razara sve oblike grupne intimnosti u društvu i stvara klase kao agregate anonimnih pojedinaca. Ali ako se etnicitet uzima kao projekat grupnog života jednog »besklasnog društva«, tadase radi o jednoj izrazito konzervativnoj orijentaciji, gdje se etnicitet postavlja kao krajnja granica ljudske identifikacije u društvu.Development of class societies is always influenced by the dynamics of intra-ethnical relations. The most important factors determining the position and development of ethnic groups within a society is the degree of correspondence between ethnic and class affiliations. That correspondence was first reduced in Western societies, relating to the relatively rapid disappearance of castehood societies. The mutual independence of criteria for ethnical and class affiliation can generally be taken for one of the indicators denoting the degree of democratization of a society. The tendency of dispersion of ethnicity and intra-ethnical permeating is a prominent social process in multi-ethnical societies. Such a tendency has emerged several times in the American history, in the form of an optimistic ideology of social integration. In the latest version, the tendency of ethnic affiliation has been ascribed primary importance. Ethnicity is becoming the main way of group integration of individuals in the society, and the ideology of »melting pot« has thus been abandoned. However, in both versions ethnicity has the same function, and that is to make class affiliation become of secondary or no importance. In that context, a critical estimate of results of a comprehensive research project on the contemporary status of ethnicity in the United States is given, which clearly denoted the boundaries of ethnical optimism. The conclusion discusses the question on the extent to which ethnical pluralism represents a genuine replacement for a free cultural pluralism, and on the measure in which it is used as a myth covering up problems of social integration. As an answer to the question posed, the author is offering his wiev on ethnicity having a significant protective function for individuals, in the period of initial and rapid industrialization, when all the forms of group intimacy in the society are destroyed by the market and when classes are formed as aggregations of anonymous individuals. However, if ethnicity is taken as a project of life in a group for a »classless society«, it represents a strikingly conservative orientation placing ethnicity as the utmost limit of human identification in the society