De treinverbinding Randstad-Vlaamse Ruit: Wat was het en wat kan het worden?

De ontwikkeling van de treindienst tussen de Randstad en de Vlaamse Ruit is een pijnpunt in vervoerland. Met het oog op een verbetering van onder meer deze treindienst werd de HSL-Zuid aangelegd, maar ondanks of zelfs dankzij deze lijn is de kwaliteit van de verbinding juist verslechterd. De paper begint met een historisch overzicht van de ontwikkeling in het treinaanbod op deze relatie. Het laat zien hoe de treindienst zich ontwikkelde tot de Benelux-dienst die jarenlang de verbinding onderhield en hoe deze recent aftakelde. De aftakeling is mede veroorzaakt door het technische falen van de treinen die deze dienst over het hogesnelheidsspoor hadden moeten verzorgen, maar ook zonder dit technische falen zou de kwaliteit van de verbinding in een aantal opzichten belangrijk verslechterd zijn. Vervolgens bespreekt de paper plannen en alternatieve voorstellen voor toekomstige verbeteringen. De huidige plannen richten zich op een zeer geleidelijke terugkeer naar de kwaliteit die tot voor kort geboden werd en voorzien pas in de verre toekomst in een lichte verbetering. Alternatieven die Van Witsen presenteerde gaan veel verder en zorgen voor een serieuze kwaliteitssprong. Zij maken ook als enige gebruik van de potentiële meerwaarde die de HSL biedt. Ze vereisen echter een veel grotere treininzet. Als hulp bij de beoordeling of de vervoervraag voldoende toeneemt om deze te rechtvaardigen is een analyse van de vervoervraag uitgevoerd. Deze laat zien dat het treinaandeel in de corridor Roosendaal/Breda-Antwerpen zeer laag is, zo’n 5%, althans indien een beperking gemaakt wordt tot reguliere verplaatsingen. Diverse bijzondere verplaatsingen met een vermoedelijk relatief hoog treingebruik zoals reizen met Europese railpassen zijn niet meegenomen. Het lage treinaandeel in dit vervoer, dat overwegend over wat langere afstanden gaat waar de trein doorgaans behoorlijk competitief is, doet vermoeden dat er potentie is voor een forse vervoergroei en daarom ook voor een flinke uitbreiding van het aanbod mits deze leidt tot een sterke verbetering van de kwaliteit. Of bij realisatie van de voorstellen van Van Witsen de vervoergroei voldoende zal zijn voor een rendabele verbinding durven we met onze eenvoudige analyse niet te zeggen. Mocht dit niet het geval zijn, dan lijkt een uitgeklede versie van zijn voorstellen ons beter dan de officiële plannen die er nu liggen.Transport & PlanningCivil Engineering and Geoscience