بررسی کیفیت زندگی جانبازان نابینا با استفاده از مدل راش

زمینه و هدف: کیفیت زندگی می¬تواند به عنوان شاخصی برای ارزیابی وضعیت یک جامعه و نیز بررسی اثربخشی خدمات ارائه شده در آن جامعه باشد. از آنجا که کیفیت زندگی به صورت مستقیم قابل اندازه¬گیری نیست، بنابراین می¬توان آن را به عنوان یک متغیـر نهفته در نظر گرفت. در مقاله حاضر از مدل راش به عنوان یک مدل متغیر نهفته برای بررسی کیفیت زندگی استفاده شده است. مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر مطالعه¬ای مقطعی است که بر روی 71 جانباز نابینا در سال 1390 انجام شد. جامعه آماری مورد بررسی شامل کلیه جانبازان نابینا است که داده¬های مربوط به آن توسط پرسشنامه SF36 با همکاری بنیاد جانبازان و امور ایثارگران استان تهران جمع¬آوری شد. مقدار کیفیت زندگی افراد و میزان دشواری سئوالات با استفاده از مدل راش و نرم افزار Winsteps برآورد گردید. یافته‌ها: میانگین (± انحراف معیار) سنی و طول مدت جانبازی افراد مورد مطالعه به ترتیب برابر (655/10±) 97/48 سال و (692/3±) 74/25 سال بود و هر جانباز به طور متوسط از دو مجروحیت دیگر علاوه بر نابینایی خود رنج می¬برد. مقادیر برآوردشده کیفیت زندگی حاصل از مدل راش در هر سه بعد جسمی، روانی و کل همبستگی مستقیم و معنی¬داری با مقادیر به دست آمده از پرسشنامه SF36 داشتند (P< 0.001)، ولی میزان خطای معیار برآوردهای حاصل از مدل راش در دو بعد جسمی و کلی، کمتر از برآوردهای حاصل از پرسشنامه بود. نتیجه‌گیـری: مدل راش کیفیت زندگی را به طور دقیق¬تری برآورد نموده و برای هر سئوال پرسشنامه، برآوردی از مقدار دشواری هر فعالیت نیز ارائه می¬دهد