PISA 2015 Matematik Okuryazarlığını Etkileyen Faktörlerin Eğitsel Veri Madenciliği ile Çözümlenmesi

The aim of this study is to determine the factors affecting PISA 2015 Mathematics literacy by using data mining methods such as Multi-layer Perceptron Artificial Neural Networks and Random Forest. Cause and effect relation within the context of the study was tried to be discovered by means of data mining methods at the level of deep learning. In terms of Prediction Ability, the findings of the method whose performance was high were accepted as the factors determining the qualifications in Mathematics literacy in Turkey. In this study, the information, which was collected from a total of 4422 students, 215 (49%) of whom were boys and 2257 (51%) of whom were girls participating in PISA 2015 test, was used. The scores, which the students, having gone in for PISA 2015 test, got from mathematics test, and dependent variables and 25 variables, which were thought to have connection with dependent variables institutionally, were included in the analysis as predictors. As a result of analysis, it was witnessed that Random Forest (RF) method made prediction with smaller errors in terms of a number of performance indicators. The factors that random forest method found important after anxiety variable are Turkish success level of students, mother education level, motivation level, the belief in epistemology, interest level of teachers and class disciplinary environment, respectively. The statistical meaning, significance and impact levels of other variables were tackled together with their details in this study. It is expected that this study will set an example for data mining use in the process of educational studies and that the factors whose affects were found out about the students’ mathematics literacy will shed light on National Education system.Bu çalışmanın amacı; veri madenciliği yöntemlerinden, Çok Katmanlı Algılayıcı Yapay Sinir Ağları ve Rastgele Orman yöntemlerini kullanarak, PISA 2015 matematik okuryazarlığını etkileyen faktörleri belirlemek ve her iki yöntemin tahminleme yeteneklerini karşılaştırmaktır. Çalışma kapsamındaki neden-sonuç ilişkisi, veri madenciliği yöntemleri ile derin öğrenme düzeyinde keşfedilmeye çalışılmıştır. Tahminleme yeteneği açısından, performansı yüksek olan yöntemin bulguları, Türkiye’deki matematik okuryazarlığındaki yeterliliği belirleyen faktörler olarak kabul edilmiştir. Bu çalışmada, PISA 2015 sınavına katılan 2165’i (%49) erkek ve 2257’si (%51) kız olmak üzere, toplam 4422 öğrenciden toplanan bilgiler kullanılmıştır. PISA 2015 sınavına giren öğrencilerin matematik testinden almış oldukları puanlar yordanan değişken; yordanan değişken ile kuramsal olarak ilişkisi olduğu düşünülen 25 adet değişken ise yordayıcı olarak analize dahil edilmiştir. Analizler sonucunda; birçok performans göstergeleri açısından, Rastgele Orman (RO) yönteminin daha düşük hatalar ile tahminleme yaptığı görülmüştür. Karar Ağaçları ailesinden Rastgele Orman yöntemine göre; Türkiye’deki matematik okuryazarlığını etkileyen başat faktörün öğrencilerin başarıya yönelik kaygı düzeyleri olduğu görülmüştür. RO yönteminin kaygı değişkeninden sonra sırayla önemli bulduğu faktörler; öğrencilerin Türkçe başarı düzeyi, anne eğitim düzeyi, motivasyon düzeyi, bilgi kuramına olan inanç (epistemolojik inanç), öğretmenlerin ilgi düzeyi, sınıfta disiplin ortamı şeklindedir. Diğer değişkenlerin istatistiksel anlam, önem ve etki düzeyleri çalışmada detayları ile birlikte ele alınmıştır. Bu çalışmanın, eğitsel araştırmalar sürecinde, veri madenciliği yöntemlerinin kullanımına örneklik teşkil etmesi ve öğrencilerin matematik okuryazarlığı üzerinde etkisi tespit edilen faktörlerin Milli Eğitim sistemine ışık tutacağı ümit edilmektedir