Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic — obraz kliniczny, diagnostyka i leczenie

A systemic vasculitis is a diverse group of disorders, in which the immune-mediated inflammatory process primarily affects the walls of blood vessels. Giant cell arteritis (GCA), classified according to the International Chapel Hill Consensus Conference (2012) in the group of large vessel vasculitis, is a condition of a not fully understood aetiology, which predominantly affects women over 50 years of age. The initial phase of the disease is characterized by unspecific general symptoms. The paper aims to highlight the dermatological manifestations of the condition. GCA should be suspected in patients with erythema and oedema of the skin above the temporal artery and macular/bullous eruption or hair loss in the temporal area. In GCA, scalp necrosis, sometimes extensive and bilateral, as well as glossitis with bullous eruption or necrosis, may also occur. Treatment with systemic corticosteroids (CS) should be started as soon as the suspicion of GCA is raised to avoid irreversible complications, including permanent blindness.Układowe zapalenia naczyń stanowią zróżnicowaną grupę schorzeń, w przebiegu których w ścianie naczyń krwionośnych dochodzi do rozwoju mediowanego immunologicznie stanu zapalnego. Olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (GCA, giant cell arteritis), klasyfikowane według International Chapel Hill Consensus Conference z 2012 roku w grupie zapalen duzych naczyn, jest schorzeniem o nie do końca poznanej etiologii rozwijającym się głównie u kobiet po 50. roku życia. W początkowej fazie dominują niespecyficzne objawy systemowe. W pracy zwrócono szczególna uwagę na objawy dermatologiczne choroby. Podejrzenie GCA należy wysunąć u chorych z rumieniem i obrzękiem w miejscu przebiegu tętnicy skroniowej. Schorzenie może manifestować się również wykwitami plamiczymi, pęcherzowymi lub utrata włosów w okolicy skroniowej. W przebiegu GCA może dojść do martwicy, czasami rozległej i obustronnej, skóry owłosionej głowy oraz rozwoju zapalenia języka, często przebiegającego z obecnością zmian pęcherzowych lub martwiczych. Leczenie systemowe glikokortykosteroidami (GKS) powinno być rozpoczęte jak najszybciej, już w momencie wysunięcia podejrzenia choroby, żeby uniknąć nieodwracalnych powikłań m.in. trwałej utraty wzroku.