Aka Gündüz’ün aşkın temizi romanında hurafe halk inançları hakkında bazı tespitler

Milli Edebiyat Dönemi yazarları arasında bulunan Aka Gündüz’ün 1937 yılında kaleme aldığı Aşkın Temizi1 romanı, Birinci Dünya Savaşı’nın yaşandığı yıllarda Türk toplumunun içinde bulunduğu sosyo-kültürel çöküntüyü göstermesi bakımı- dan önemli bir eserdir. Küçük bir Orta Anadolu kasabası özelinde son dönem Osmanlı halkının içine düştüğü sefalet ve cehaletin anlatıldığı romanda hurafe halk inançları, kasaba halkının karakteristik özelliğidir. Kasabada sosyal hayat büyü, sihir, uğur ve adaklı ilaçlar gibi hurafe inançlar üzerine kurgulanmıştır. Aşkın Temizi romanında, Cumhuriyet öncesi Anadolu halkının sosyo-kültürel hayatı anlatılırken hurafe inançlara bu derece yer verilmesi dönemin kültür politikasıyla yakından ilişkilidir. Bu bağlamda, milliyetçi yazar Aka Gündüz’ün 1937 yılında kaleme aldığı bu romanıyla yeni ideolojiye evrildiği açıkça görülmektedir. Romanda eski Türkiye’nin hurafe inançlarla iç içe geçmiş sosyal hayatı anlatılırken yeni Türkiye’nin eğitim, sağlık ve ekonomik alanlarda halka sağladığı kazanımlar sunulmaya çalışılmıştır. Roman, Birinci Dünya Savaşı yıllarında Anadolu halkının olumsuz yanlarına ayna tutmakla birlikte Türk kültürüne ait bir kısım folklorik zenginlikleri de içermektedir