Bazı Pamuk (Gossypium hirsutum L.) Genotiplerinin Verim ve Lif Teknolojik Özellikler Bakımından Değerlendirilmesi

Bu çalışma GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi (GAPUTAEM) pamuk ıslah programı ile geliştirilen yeni pamuk hatlarının kontrol çeşitlerle kıyaslanması, verim ve lif teknolojik özelliklerinin belirlenmesi ve öne çıkan genotiplerin tespit edilmesi amacıyla Diyarbakır’da 2012- 2014 yılları arasında yürütülmüştür. Çalışma 20 adet hat/çeşit ile tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüş, denemede 17 adet yeni genotip ile 3 adet kontrol çeşit (Stoneville 468, ADN P 01 ve GW-Teks) materyal olarak kullanılmıştır. İncelenen tüm özellikler bakımından genotipler arasında önemli farklılıkların bulunduğu, kütlü pamuk verimi, lif kopma dayanıklılığı ve ilk el kütlü oranı hariç tüm özelliklerde yıllar arasındaki farklılığın önemli olduğu belirlenmiştir. Yıl x çeşit interaksiyonu ise kütlü pamuk verimi, lif verimi ve ilk el kütlü oranı özelliklerinde önemli bulunmuştur. Üç yıllık veriler incelendiğinde denemede yer alan genotiplerin kütlü pamuk veriminin 318.15 kg da-1 ile 385.09 kg da-1 arasında değiştiği, en yüksek verimin sırasıyla MSR06-2-1, TSPXTLX06-1-75 ve SC-9-2 genotiplerinden elde edildiği, lif verimi bakımından ADN P 01 kontrol çeşidinin 156.40 kg da-1 ile en yüksek değeri gösterdiği tespit edilmiştir. Yeni geliştirilen hatların ilk el kütlü oranı yönü ile kontrol çeşitlerden daha yüksek değerler gösterdiği saptanırken, çırçır randımanında Stoneville 468 çeşidi en yüksek değeri göstermiştir. Lif inceliği yönünden tüm genotipler ideal incelik değerinde yer alırken, lif uzunluğu ve lif kopma dayanıklılığı bakımından GW Teks, ÇG 9 ve SET 34 genotiplerinin üstün değerler gösterdikleri belirlenmiştir