2020-06/04

Door De Steekproef bv is een archeologisch bureauonderzoek en inventariserend veldonderzoek, verkennende fase uitgevoerd voor een terrein aan de Linthorst Homanstraat 50 te Franeker, gemeente Waadhoeke, provincie Fryslân. De aanleiding voor het onderzoek is een bestemmingsplanwijziging voor de bouw van een appartementengebouw. De graafwerkzaamheden die hiermee gepaard gaan kunnen leiden tot aantasting van in de ondergrond aanwezige archeologische waarden. Het doel van het onderzoek is vast te stellen wat de kans is op aanwezigheid van archeologische waarden. Het onderzoek bestaat uit een bureauonderzoek en een inventariserend veldonderzoek. Volgens het gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel geldt voor het plangebied een middelhoge kans op resten van bewoning uit de ijzertijd tot en met de middeleeuwen. Voor resten uit eerdere perioden geldt in verband met de vormingsgeschiedenis van het landschap een lage archeologische verwachting. Voor resten van bewoning uit de nieuwe tijd geldt gezien de informatie op historische kaarten, eveneens een lage verwachting. Om het gespecificeerd archeologisch verwachtingsmodel te toetsen zijn in het plangebied zes gutsboringen uitgevoerd. Uit de resultaten van het booronderzoek blijkt dat de ondergrond van het plangebied is gevormd in een getijdenlandschap dat tweemaal per etmaal onder water liep. Hierdoor is een gelaagd zandpakket ontstaan met daar bovenop een gelaagd kleipakket dat met name onderin onderbroken wordt door talrijke dunne zandlaagjes. Hier bovenop lijkt oorspronkelijk een pakket zwak humeuze klei te zijn gevormd; mogelijk in een laag kweldermilieu. Dit laatste kleipakket is op vier van de zes boorpunten verloren gegaan en opgenomen in de vergraven toplaag. Deze toplaag is waarschijnlijk ontstaan tijdens het bouwrijp maken van het terrein in de tweede helft van de twintigste eeuw. Selectieadvies (KNA 4.1 VS07) door drs. R.P. Exaltus Gedurende de vorming van het door zandlaagjes onderbroken kleipakket en het door kleilaagjes onderbroken zandpakket, heersten in het plangebied geen geschikte omstandigheden voor menselijke bewoning. In de periode hierna is klei afgezet in een laag kweldermilieu dat waarschijnlijk evenmin geschikt was voor bewoning. Dit kleipakket is bovendien op vier van de zes boorpunten verloren gegaan. Terplagen e.d. zijn in het plangebied niet aangetroffen. Overige relevante archeologische indicatoren of vegetatie-horizonten ontbreken eveneens. In verband hiermee geven de resultaten van het onderzoek geen aanleiding om archeologisch vervolgonderzoek te adviseren. Evenmin zijn archeologische resten gevonden waarmee tijdens de verdere planvorming rekening zou moeten worden gehouden. Als bij toekomstig graafwerk onverhoopt toch archeologische vondsten worden gedaan of archeologische grondsporen worden aangetroffen, dan dient daarvan direct melding te worden gemaakt bij de minister conform de Erfgoedwet 2015, artikel 5.10 & 5.11. Wij adviseren dit te doen bij de gemeente Waadhoeke en bij de provinciaal archeoloog: dhr. G. de Langen tel: 058-2925487 (g.delangen@fryslan.frl). De gemeente Waadhoeke volgt het advies (e-mail d.d. 7 juli 2020)