De kredietcrisis : Een politiek-economisch perspectief

In september 2008 balanceren mondiale financiële markten aan de rand van de afgrond na het faillissement van de Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers. Hoewel een totale meltdown uitbleef, leidde de kredietcrisis tot de grootste economische recessie sinds de Grote Depressie van 1929. Door deze crisis werd helder wat de gevolgen zijn van mondiale integratie en expansie van de financiële markten op het dagelijkse leven. De kredietcrisis analyseert de oorzaken van de kredietcrisis vanuit een politiek-economisch perspectief en plaatst de crisis in de context van langer lopende ontwikkelingen. Hierbij staan drie punten centraal: de institutionele inbedding van de markten, financialisering van de economie (het toenemende belang van de financiële economie boven de reële economie), en de beslissingen (of nalaten van het nemen van een beslissing) van relevante beleidsmakers. De verschillende bijdragen laten zien dat de wisselwerking tussen financiële beleidsmakers en marktpartijen - vaak onbedoeld - de processen in gang zette die tot de crisis leidden. Nu de acute fase van de crisis voorbij is het zaak dat beleidsmakers en bankiers lering trekking en zich opnieuw afvragen welke kant het op moet met het financiële systeem. Deze bundel levert een waardevolle bijdrage aan deze discussie door de aandacht voor zowel economische ontwikkelingen als voor regulering. De kredietcrisis biedt een uniek Nederlandstalig overzicht van de politieke economie van financiële markten. De belangrijkste lering die we uit de crisis kunnen trekken is dat er een grondiger publiek debat plaats moet vinden over de ontwikkelingen en regulering van het financiële systeem, waarin niet alleen financiële partijen maar alle belanghebbenden betrokken zijn. 'De kredietcrisis' geeft daarbij niet alleen een denkraam om de recente ontwikkelingen te begrijpen, maar ook concrete beleidsaanbevelingen door de expert op diverse beleidsterreinen. Zo suggereert Jasper Blom bijvoorbeeld nieuwe kapitaaleisen aan banken waarmee ze op meerdere punten gezekerd worden (en dus een meer solide buffer aanhouden). Rien Jeuken en Bob Coppes adviseren om tot een centraal verwerkingsinstituut (Central Counterparty) voor derivaten te komen om de markt transparanter en minder risicovol te maken. Laura Horn en Arjan Vliegenthart roepen op om werknemers en consumenten meer aandacht te schenken in het ondernemingsbestuur, naast de aandeelhouders