Karadeniz Bölge'sinde endemik tarım ürünleri: fındık, çay ve kivi'nin üretimi pazarlanması ve tüketimi

Giresun Üniversitesi Yüksek Lisans Öğrencisi olarak hazırladığım ''Karadeniz Bölgesi'ndeki Endemik Tarım Ürünleri: Fındık, Çay ve Kivi'nin Üretimi, Pazarlanması ve Tüketimi'' konulu yüksek lisans bitirme tezimde;Fındık üreticisi ülkeler içinde en kaliteli fındığı yetiştiren Türkiye 2005-2012 yılları arasında dünya fındık üretiminin ortalama %72'sini, fındık ihracatının ise ortalama %75-80'ini gerçekleştirmektedir. Türkiye çeşitli nedenlerle hem fındığı iyi değerlendirememekte hem de talep fazlası üretim son yıllarda ülke ekonomisi için yük olmaktadır. Karadeniz Bölgesi'nde özellikle dağlık ve eğimi yüksek alanlarda yoğunlaşan fındık tarımı, arazileri erozyondan koruması, çok sayıda çiftçi ailenin geçim kaynağı olması ve tarım ürünleri ihracatında ilk sırada yer alan bir ihraç ürünü olması nedenleriyle Türkiye ve Karadeniz Bölgesi için çevresel, sosyal, ekonomik önemi olan bir üründür. Ayrıca bölgede yer alan en yaygın tarıma dayalı sanayi kolu olan fındık işleme sanayi, istihdam ve katma değer açısından önemlidir. Türkiye'de çay sektörü Doğu Karadeniz Bölgesi ve Türkiye ekonomisi için çok önemli bir sektördür. Çay Türkiye'de Doğu Karadeniz Bölgesi'nde dar bir alanda yetişme olanağı bulmasına rağmen yaşantımızın her alanında temel içecek maddesi olarak önem arz etmektedir. Ayrıca çayın yetiştiği bölgede farklı tarım ürünü yetiştirme olanağının fazla olmaması bölge insanı için çayın ekonomik değerini artırmıştır. Bunun yanında çayın aradığı iklim şartlarından dolayı farklı bölgelerde yetişme olanağının olmayışı çay bölgesinin önemini artırmıştır. Bu anlamda çay hem yetiştiği bölgede alternatifsiz olduğu için hem de başka bir bölgede yetişme imkanı olmadığı için tekel konumdadır. Bu bağlamda çayın bölge ekonomisi üzerindeki etkisi üzerinde durulmuş, çay sektörünün istihdama, ihracata ve ekonomiye sağladığı katkı değerlendirilmiştir. Kivi tarımı çaya ve fındığa oranla oldukça yenidir. Doğu Karadeniz Bölgesi'nde kivinin çok yakın bir geçmişi vardır. Karadeniz Bölgesi'ndeki tarım işletmelerinin iki temel bitkisi olan fındık ve çay üretim faaliyetlerinde üretim fazlası en önemli sorundur. Günümüzde bu ürünlerde üretim alanını ve arzı kısıtlamaya ağırlık verilmektedir. Çayda ve fındıkta üretim fazlasının ortadan kaldırılabilmesi için, üretim alanlarının daraltılmasına yönelik çalışmalar yapılmakta ve alternatif üretim faaliyetleri belirlenmektedir. Bunun için de kivi en iyi alternatif ürün olarak belirlenmiştir ve son yılarda kivi üretim alanı ve üretim miktarı Karadeniz Bölgesi'nde artış göstermektedir