Wariacje młodoheglowskie. O rewolucyjnej materii w myśli Marksa, Blocha i Althussera

Although Ernst Bloch is often understood as an abstract, aesthetic philosopher of hope, his doctrine of concrete utopia is underpinned by an idiosyncratic, vital materialist ontology. Against many of Bloch’s critics, this article explains and defends his materialism as compatible with Marx’s project. It first situates the early Marx’s materialism in the generally Left Hegelian and more specifically Feuerbachian context of articulating a concrete account of human agency and social emancipation within a naturalistic framework. Two subsequent sections offer Bloch’s “Left Aristotelian” approach to matter and the later Louis Althusser’s “aleatory” materialism, respectively, as radical and tactically different variations on this theme.Chociaż Ernsta Blocha uważa się często za filozofa abstrakcyjnej i estetycznie pojmowanej nadziei, jego koncepcja konkretnej utopii opiera się na oryginalnej,żywiołowej i materialistycznej ontologii. Wbrew licznym krytykom, artykuł ten wyjaśnia i broni materializm Blocha jako ostatecznie zgodny z projektem Marksowskim. W pierwszej części artykułu materializm Marksa zostaje osadzony w kontekście Lewicy Heglowskiej, a w szczególności Feuerbachowskiego konkretnego ujęcia ludzkiej sprawczości i społecznej emancypacji w naturalistycznych ramach. Dwie kolejne części przedstawiają „Lewicowo-Arystotelejską” koncepcję materii oraz „materializm spotkania” Louisa Althussera jako radykalne, choć taktycznie odmienne wariacje na ten temat