2020-04/18

In verband met de geplande afgraving van een slootkant is een archeologisch onderzoek uitgevoerd aan de Welleweg 4 te Vegelinsoord, gemeente De Fryske Marren, provincie Fryslân. Het graafwerk vormt mogelijk een bedreiging voor eventueel aanwezige archeologische waarden. Het doel van het onderzoek is om vast te stellen wat de kans is op de aanwezigheid van archeologische waarden. Het onderzoek bestaat uit een bureauonderzoek (protocol 4002) en een veldonderzoek, verkennende en karterende fase (IVO-O; protocol 4003). Bij het bureauonderzoek zijn bronnen geraadpleegd op het gebied van fysische geografie, archeologie en historische geografie. Tijdens het veldonderzoek zijn zestien boringen geplaatst om de opbouw en gaafheid van de bodem te bepalen en om te zoeken naar archeologische materialen. Ook is een veldkartering uitgevoerd waarbij het maaiveld en de slootkant zijn geïnspecteerd op archeologische materialen. Tijdens het neolithicum veranderde het gebied van de Welleweg te Vegelinsoord van een dekzandlandschap in een veenmoeras. Bij eerder onderzoek in de omgeving zijn scherven aardewerk en bewoningssporen gevonden die dateren uit de achtste tot de tiende eeuw, maar de precieze vindplaats daarvan is niet bekend. Tijdens de jaren '50 of '60 van de twintigste eeuw zijn in het gebied ruilverkavelingswerkzaamheden uitgevoerd. In het plangebied ligt een dekzandreliëf waarvan de hogere delen langdurig droge condities hebben gekend voorafgaand aan de vernatting en veenvorming. Op basis daarvan lijkt het gebied een geschikte vestigingsplek te zijn geweest voor mensen tijdens de steentijd en het mesolithicum in het bijzonder. De top van het dekzand is in het grootste deel van het gebied goed bewaard onder een laag veen. Daardoor kunnen eventuele archeologische resten nog in goede staat verkeren. Het onderzoek heeft echter geen vondsten opgeleverd die eenduidig dateren uit de steentijd of de middeleeuwen. Aanwijzingen voor de aanwezigheid van archeologische resten zijn er daardoor niet. selectie-advies door senior KNA-prospector drs. J.M.G. Bongers Aangezien het onderzoek geen aanwijzingen heeft opgeleverd voor de aanwezigheid van archeologische waarden, adviseren wij om geen nader archeologisch onderzoek te ondernemen en het gebied aan de Welleweg 4 op archeologische gronden geen beperkingen op te leggen. Wel wijzen wij erop dat voor al het graafwerk geldt dat als archeologische grondsporen worden aangetroffen en/of vondsten worden gedaan, dat daarvan direct melding dient te worden gemaakt conform de Erfgoedwet 2015, artikel 5.10. Wij adviseren dit te doen bij de gemeente De Fryske Marren. De gemeente De Fryske Marren volgt dit advies (e-mail d.d. 21 april 2020)