Memoriał metropolity lwowskiego obrządku łacińskiego Józefa Bilczewskiego o relacjach ukraińsko-polskich w Galicji (Małopolsce) w latach 1914-1920

The First World War and, towards the end of it, the armed conflict between Poland and Ukraine (1918/1919), as well as the Bolshevik invasion of Poland in 1920 created new challenges not only for the Polish raison d’état but also for the Polish Church. The situation was made even more complicated because of the accumulation of diverse (and frequently opposing) tendencies of various ethnic groups, socio-political doctrines and state-building concepts in the 1920s in Eastern Galicia (Lesser Poland). The phenomena caused considerable friction at the interface of the Polish society, which defended its own interest, and the Ukrainian nation, which hoped to create its own state. Since the stereotype of a Roman Catholic Pole vs. an Orthodox Ukrainian was deeply ingrained back then, obviously the priests and the faithful of both religious denominations became involved in the problems.Okres I wojny światowej, a u jej końca zbrojny konflikt ukraińsko-polski 1918/1919 oraz inwazja bolszewicka na Polskę 1920 r., stawiały nowe wyzwania nie tylko przed polską racją stanu, ale również przed Kościołem katolickim. Sytuacja była o tyle skomplikowana, że w drugim dziesięcioleciu XX wieku na terenie Galicji (Małopolski) Wschodniej nawarstwiały się wielorakie i najczęściej przeciwstawne tendencje różnych grup etnicznych, doktryn społecznopolitycznych oraz koncepcji państwowo twórczych. Zjawiska te szczególnie ostro występowały na styku interesów społeczeństwa polskiego i żywiącego nadzieję na zbudowanie własnej państwowości narodu ukraińskiego. Ponieważ szczególną żywotność przejawiał wtedy nadal wielowiekowy stereotyp Polak - wyznawca Kościoła rzymskokatolickiego, Ukrainiec - członek Cerkwi Wschodniej, nic więc dziwnego, iż wspomniane problemy siłą rzeczy angażowały pasterzy i wiernych obu tych wspólnot religijnych