Al-Tarmasiy: tokoh prolifik dalam bidang Pengajian Islam

Kajian ini adalah untuk memperkenalkan seorang tokoh Nusantara yang pernah menjadi tumpuan para pencinta ilmu di Makkah al-Mukarramah pada awal kurum ke20. Beliau juga meninggalkan kesan yang signifikan di tempat kelahirannya di Pulau Jawa. Masyarakat terpelajar mengenali beliau sebagai seorang yang pakar dalam bidang hadith. Apabila ditinjau, keahlian beliau juga meliputi bidang-bidang lain. Untuk mengenalpasti ketokohannya dalam bidang pengajian Islam amnya, karya ilmiah dan kreatif yang menentukan tahap estetika ilmu ditonjolkan, sesuai dengan keperluan artikel sebegini. Metodologi kajian ini merupakan kajian kualitatif dengan mencakupi sumber maklumat daripada karya penulisan beliau yang berupa kitab yang diterbitkan, manuskrip asal yang belum terusik, kajian tesis berkaitan manuskrip serta laman sesawang rasmi institusi yang ditubuhkan oleh pewaris serta yang mempunyai kaitan dengan beliau. Metode temubual bersama cucu-cicit serta waris-waris di seberang juga turut digunakan dalam mengenalpasti latar belakang tokoh, juga pandangan umum terhadap ketokohannya. Hasil kajian mendapati ketokohan al-Tarmasiy dalam arena pengajian Islam ini sememangnya unggul berdasarkan kepada tiga faktor: Pertama: Karya-karya detil beliau yang menjangkaui dua puluh buah kitab mampu memberi impak terhadap dunia akademik dan sistem pengajian talaqqi. Kedua: Impak sebenar karyakarya beliau masih dapat dilihat sehingga sekarang di pusat-pusat pengajian agama terutamanya dalam beberapa bidang serta boleh didapati di beberapa buah perpustakaan di Malaysia. Ketiga: Institusi pengajian di Jawa secara tradisional dan moden yang ditubuhkan dengan berinspirasikan semangat ilmu dan perjuangan beliau masih hidup dan bertahan