Wybrane aspekty mowy nienawiści w Polsce

Wobec ostatnich wydarzeń geopolitycznych i społecznych mających miejsce w Europe i nie tylko stajemy przed koniecznością rewizji niektórych założeń koncepcji kompetencji interkulturowej. Zdaniem autorów niniejszego artykułu badacze komunikacji interkulturowej wydają się pomijać fakt, iż nie wszystkie nieporozumienia interkulturowe wynikają z braku dostatecznej świadomości czy też kompetencji językowej. Wiele osób świadomie bowiem formułuje wypowiedzi o charakterze rasistowskim, a w kontaktach z przedstawicielami innych kultur, narodów lub krajów, do których są uprzedzeni, ich zachowanie przybiera formę ataków fizycznych, słownych, niewerbalnych czy też graficznych. Naszym zdaniem istnieje nagląca potrzeba językoznawczych badań na temat nienawiści o podłożu rasistowskim i ksenofobicznym wyrażonej werbalnie i/lub niewerbalnie w celu zdefiniowania, czym jest mowa nienawiści. Dlatego niniejszy artykuł ma na celu pokazać wybrane cechy charakterystyczne mowy nienawiści w języku polskim na podstawie danych zebranych w wywiadach pogłębionych z obcokrajowcami mieszkającymi w Polsce w ramach projektu RADAR (Regulating Anti-Discrimination and Anti-Racism) finansowanego przez Komisję Europejską i realizowanego w sześciu krajach Unii Europejskiej.The recent political and social events that took place in Europe made us all re-visit some of the basic assumptions of intercultural communication studies. According to the authors of this paper, most theoretical and empirical studies concerning intercultural communication seem to neglect the fact that some interlocutors are intentionally impolite and motivated by their racist and/or xenophobic views, which becomes visible in contact with representatives of other cultures, nationalities or countries. Such behaviour may take the form of physical attacks while linguistic performance may include verbal/nonverbal signs of interlocutors’ prejudiced attitudes. Poland is no exception here. It is our conviction that: 1) there is a dire need to define what hate speech motivated by racism and/or xenophobic attitudes is and what its features are and that 2) linguistic research on this phenomenon can offer a considerable step forward in this area. Since there are apparently no clear and precise criteria what constitutes an act of verbal and nonverbal violence in Polish, the authors of this paper aim at portraying its characteristic features on the basis of semi-formal interviews carried out with migrants living in Poland. The research took place within the RADAR project (Regulating Anti-Discrimination and Anti-Racism), co-funded by the European Commission, and conducted in six of the European Union countries.RADAR projec