The phenomenon of Fado in the context of Poland. Poetics and performance

Wydział NeofilologiiFado stanowi jeden z bardziej charakterystycznych i złożonych elementów kultury portugalskiej. Nazywane najczystszym wyrazem duszy uznawane jest obecnie za narodowy symbol kraju, wzbudzając coraz większe zainteresowanie zarówno wśród Portugalczyków, jak i na arenie międzynarodowej, a od niedawna także w Polsce. Głównym celem badawczym niniejszej rozprawy jest przedstawienie kompleksowej analizy zjawiska fado w Polsce, która obejmowałaby systematyczny opis zarówno poetyki, jak i performance’u. W rozdziale pierwszym odwołując się do prac wybitnych specjalistów, omówiono podstawowe definicje wprowadzające niezbędne ustalenia terminologiczne oraz koncepcje odnoszące się do genezy fado. Rozdział drugi przedstawia systematyczny opis elementów składających się na całościową charakterystykę fenomenu fado. Omówiono podstawowe typologie pieśni fado podzielone ze względu na budowę stroficzną, formę muzyczną oraz miejsce powstania. Podjęto także próbę sformułowania oryginalnej, kompleksowej i adekwatnej definicji fado. Rozdział trzeci zawiera opis dorobku, przebieg biografii artystycznej polskich fadystów oraz analizę wybranych utworów z repertuaru Marzeny Nieczui Urbańskiej, João de Sousy, Kingi Rataj oraz Natalii Juśkiewicz. W rozdziale czwartym wyszczególniono nowe tendencje w rozwoju portugalskiego fado, przywołując twórczość przedstawicieli młodego pokolenia fadystów oraz podjęto próbę zdefiniowania pojęcia Novo Fado. Ostatni podrozdział poświęcony jest w całości polskiemu fado. Szczególny akcent położono na zjawisko fuzji gatunków muzycznych, które w dużej mierze charakteryzuje nurt Novo Fado.Fado is one of the most characteristic and complex elements of Portuguese culture. It has been called the purest expression of the soul, and is today considered a national symbol of Portugal, arousing growing interest both among the Portuguese and on the national arena, including Poland in recent years. This dissertation provides a comprehensive analysis of the phenomenon of Fado in Poland, and includes a systematic description of both the genre’s poetry and performances. The first chapter makes reference to the work of renowned specialists, and introduces basic definitions and main concepts relating to the origins of Fado. In the second chapter a systematic description of the elements comprising the overall character of the phenomenon of Fado is presented. It establishes a basic typology of Fado songs based on their strophic construction, musical form, and place of origin. Subsequently, a detailed analysis is carried out of the features that make up the full – and thus multi-faceted – set of characteristics comprising the Fado phenomenon. Chapter Three describes the achievements and the artistic biographies of Polish Fado artists. This chapter also discuss selected songs from the repertoires of Marzena Nieczuja Urbańska, João de Sousa, Kinga Rataj and Natalia Juśkiewicz. In the fourth chapter new trends in the development of Portuguese Fado are listed, recalling the work of the young generation of artists. An attempt is then made to define the concept of Novo Fado. The last section is devoted to Polish Fado. Special emphasis is given to the fusion of musical genres that largely characterizes Novo Fado today