Social value of higher education

Wydział Nauk Społecznych: Instytut SocjologiiPrzedmiotem rozprawy i badań empirycznych przeprowadzonych w ramach grantu finansowanego przez Narodowe Centrum Nauki (2011/03/N/HS6/02036) były wartość wyższego wykształcenia w świadomości zbiorowej Polaków oraz jego umiejscowienie w systemie uznawanych wartości we współczesnym społeczeństwie polskim. Główne hipotezy badawcze to hipoteza o dysonansie między deklarowanym przez Polaków znaczeniem wyższego wykształcenia a praktyką związaną z jego zdobywaniem i posiadaniem oraz hipoteza o zaniku autotelicznej wartości wykształcenia w pokoleniu Polaków urodzonych w latach 80. i 90. XX w., jako konsekwencji zmian paradygmatu nauczania akademickiego w perspektywie rozwoju społeczeństwa wiedzy. W efekcie starano się uzyskać odpowiedzi na następujące pytania badawcze: (1) jaka jest realna wartość wyższego wykształcenia w świadomości zbiorowej, (2) jakie są czynniki wpływające na jego wartościowanie oraz (3) jakie są czynniki zmiany znaczenia wyższego wykształcenia? Celem rozprawy była rekonstrukcja recepcji wartości wyższego wykształcenia w świadomości zbiorowej Polaków i współczesnym systemie wartości Pobocznymi problemami omawianymi w pracy były modernizacja szkolnictwa w oparciu o symbiozę nauki z gospodarką i wzory zagraniczne, krytyka funkcjonowania szkół wyższych oraz osób odpowiedzialnych za treści i sposoby nauczania a także bezrobocie wśród osób teoretycznie najlepiej wykształconych w społeczeństwie.Dissertation concerns reception of the higher education in the collective consciousness of the Poles and value of the higher education and its position in hierarchy or system of recognized values in contemporary, consumer Polish society. Interesting are different understanding of higher education’s value and its social and demographical determinants. Main hypothesis are hypothesis about the dissonance between declarations and real meaning of higher education among Poles and hypothesis about decline of higher education’s value as a value itself in generation of Poles born in the decade of the eighties in 20th century, as a consequence of academic teaching paradigm changes. Problem that has a significant influence on the subjects is phenomenon of “unemployed graduates”. The final effect of the research are answers for following questions: (1) what is the real value of higher education in collective consciousness, (2) what are the factors that have an impact on judging the higher education, (3) what are the factors of higher education meaning change? Important problems were involvement of the higher education in various globalization tendencies such as mass, commercialization, consumption and falling in dependence on market and economic conditions, that deepen instrumental treating of the higher education