DISPUTES IN GERMAN LITERATURE REGARDING THE UNTRUE EVIDENCE PROVIDED BY A PERSON ACCUSED OF AN ALLEGED CRIME

Autor stara się przedstawić ewolucję debaty na temat prawa oskarżonego do kłamstwa w doktrynie niemieckiej. Punktem wyjścia rozważań autora jest stwierdzenie, że problem ten nie został rozstrzygnięty w trakcie prac kodyfikacyjnych w XIX w. Dało to asumpt do szerszej debaty prawników niemieckich. Wykształciły się zasadniczo trzy główne stanowiska. Wedle pierwszego z nich oskarżony w procesie karnym powinien być zobligowany do wyjaśniania zgodnie z prawdą. Pogląd przeciwstawny przyznawał mu w tej materii pełną swobodę, ograniczoną jedynie prawami osób trzecich. Dopiero niedawno pojawiła się koncepcja (R. Torka), że w pewnych okolicznościach, a więc wtedy, gdy naruszenie praw innych osób ma być warunkiem sine qua non uniknięcia odpowiedzialności karnej, przyjąć należy tak zwany kontratyp prawa do kłamstwa. Argumenty podnoszone przez jurystów niemieckich mogą również wzbogacić debatę na ten temat prowadzoną w Polsce.***An attempt is being made to outline the historical evolution of the debate in the German doctrine concerning the right of the accused to lie. The considerations begin with a claim that this issue was not solved during the codification work carried out in the nineteenth century, and had consequently given rise to an ample discussion among German lawyers, that resulted in the formulation of three major positions. According to the first one, the accused in the penal process should be obliged to confess the truth. The opposite view stressed that the accused could resort to lying as long as he did not infringe the rights of others. And only recently (R. Torka) has originated a conception that under certain circumstances, namely when infringing the rights of the others is the sine que non condition for the escaping of criminal responsibility, a so-called right to lie of the accused has to be taken into account. The arguments brought to life by German lawyers may also considerably enrich the debate over the same issue in Poland