Millî Edebiyat Dönemini Besleyen Türkçülüğün Kaynakları

ABSTRACT BARAN, Erdal. Sources of Turkism That Nourished National Literature, doctoral thesis, Ankara, 2019. In this thesis titled “Resources of Turkism that nourished the National Literature Period” it has tried to put forward the content of planning, scientific and social structures of the preparers of the National Literature period. It was seen that there are many factors that prepare the period of National Literature in the period that corresponds to the last period of the Ottoman Empire. As a result of social change / transformation, the social crisis and the political developments that society has tried to express, in particular the language, were experienced in the light of the sources. The claims of some of the resources recently published are behind the reason that led us to such a study. In the direction of the claims of some works, Turkism was transformed into a political propaganda by the Jews, or how the Ottoman Turkish language was transformed into a process of simplification in the stage of putting forth the literary and literary products of the Turkic nation that survived from the French Revolution until the beginning of the 20th century and how it was prepared with the partial dimension of the period known as the National Literature Period. It has been attempted to express the process that reminded the Turks in the Ottoman geography about their national identities and made them realize that they were the main elements of Turkism with its historical, social, scientific and literary dimensions by examining the scientific sources revealed by Western scientists at the beginning of the road. In this thesis, the elements that constitute the literary footstep of Turkism, which is shaped by the New Ottomans, Jeune Turcs and Union and Progress, who had problems about the regime, have been put forward. The sources of National Literature have been presented in a scientific, political, social and literary dimension by putting the elements in question in a chain in the light of political and social events and by examining Turkism as the preparer and nurturer of National Literature, from the core to the surface of the stage. Of course, while revealing them the works of Ziya Gökalp, also known as the father of the system of Turkism were reviewed.ÖZET BARAN, Erdal. Millî Edebiyat Dönemini Besleyen Türkçülüğün Kaynakları, Doktora Tezi, Ankara, 2019. “Millî Edebiyat Dönemini Besleyen Türkçülüğün Kaynakları” adını taşıyan bu tezde, içerik olarak Millî Edebiyat dönemini hazırlayan sürecin bilimsel, siyasi ve sosyal yapı taşları ortaya konulmaya çalışıldı. Osmanlı’nın son dönemlerine denk gelen süreçte, Millî Edebiyat dönemini hazırlayan birçok etken olduğunu görüldü. Toplumsal değişim/dönüşüm neticesinde başta dil olmak üzere, toplumun da geçirmiş olduğu sosyal bir buhran ve siyasi evrilmeler kaynaklar ışığında ifade edilmeye çalışıldı. Bizi böyle bir çalışmaya götüren sebebin arkasında son dönemlerde yayımlanan bazı kaynakların iddiaları olmuştur. Kimi eserlerin iddiaları doğrultusunda Türkçülük, Yahudiler tarafından mı siyasi bir propagandaya dönüştürüldü yoksa Osmanlı’nın millet olarak son bakiyesi Türkler tarafından mı ideolojik bir düşünceye dönüştürüldü? İşte buradan hareketle Fransız İhtilali’nden tutun da 20. yüzyılın başlarına kadar olan süreçte, Türkçülüğe tutunan bir milletin edebiyat ve yazın ürünlerini ortaya koyma aşamasında, Türk dilini de nasıl bir sadeleşme sürecine soktuğunu ve bugün Millî Edebiyat Dönemi olarak nitelenen dönemin kısmî boyutuyla nasıl hazırlandığı bu tezle ifade edilmeye çalışıldı. Türkçülüğü, yolun başında Batılı bilim adamlarının ortaya koyduğu bilimsel kaynaklar üzerinden inceleyerek Osmanlı coğrafyasındaki Türklere millî kimliklerini hatırlatan, devletin asıl unsuru olduklarını idrak ettiren süreç, tarihî, sosyal, bilimsel ve edebî boyutuyla ortaya konulmaya çalışıldı. Rejim konusunda rahatsızlıkları olan Yeni Osmanlılar, Jön Türkler ve İttihat ve Terakki üzerinden şekillenen Türkçülüğün edebî ayağını oluşturan unsurlar da bu tezle ortaya konulmaya çalışıldı. Söz konusu unsurları bilimsel faaliyetler, siyasi ve sosyal olaylar ışığında, bir zincir hâlinde ortaya konularak Millî Edebiyat’ın hazırlayıcısı ve besleyicisi Türkçülüğü, nüve hâlinden su yüzüne çıkma aşamasına kadar geçirdiği safhalar incelenerek Millî Edebiyat’ın kaynakları bilimsel, siyasi, toplumsal ve edebî boyutuyla gösterilmeye çalışıldı. Tabii bunları ortaya koyarken de Türkçülüğün sistem babası olarak da bilinen Ziya Gökalp’in eserleri tekrar gözden geçirildi