influence of nitrogen levels on photosynthetic water use efficiency of bread wheat

su ve azot çukurova'da buğday (triticum aestivum l.) verimini sınırlayan en önemli iki faktör olarak karşımıza çıkmaktadır. bu çalışma azotun çukurova koşullarında, ekmeklik buğdayda fotosentetik su kullanım etkinliğini (fskegs) nasıl etkilediğini ortaya çıkarmak amacıyla 1996/1997 ve 1997/1998 yetiştirme mevsiminde tarla koşullarında yürütülmüştür. ekim (1/3'ü) ve kardeşlenme (2/3'ü) olmak üzere ikiye bölünerek uygulanan üç farklı azot düzeyinde (n1, 80 kg n ha-1; n2, 160 kg n ha-1 ve n3, 240 kg n ha-1) yetiştirilmiş olan seri-82 çeşidinde başaklanma ve başaklanma öncesinden başlanarak geç dane dolumuna dek bayrak yaprağı net fotosentez hızı (an) ve stoma iletkenliği (gs) ölçülerek fskegs (an / gs) hesaplanmıştır. hesaplanan fskegs değerleri ile, ayrı bir çalışma kapsamında hesaplanmış olan biyomas ve dane verimi için su kullanım etkinliği (sırası ile skebv ve skedv) değerleri arasındaki ilişki test edilmiştir. net fotosentez hızı (an) her iki yılda da genç yapraklarda (an) üç azot düzeyinde benzer değerler göstermiştir. yaprakların yaşı ilerledikçe an n1'de n2 ve n3'e göre daha düşük değerler göstermiştir. genel olarak stoma iletkenliği (gs) azotun 160 kg n ha-1'a kadar artması ile artmış; fskegs ise azalmıştır. azot dozları arasındaki fskegs yönünden farklar sadece 1996/1997 yılında önemli olmuştur. fskegs ile skebv ve skedv arasındaki ilişki genelde önemsiz veya negatif bulunmuştur