Kitap Değerlendirme: Sibirya’nın Sönen Işığı Yukagirler ve Masalları

Yukagirler, özellikle, Türkoloji alanında çalışan araştırmacıların kulağına tanıdık gelen fakat haklarında ayrıntılı bilgiye sahip olunmayan bir Sibirya halkıdır. Konunun uzmanları kesin bir tarih vermemekle birlikte, Yukagirlerin tarih sahnesine çıkmalarını oldukça eskilere dayandırmaktadır. Bu gizemli ve bir o kadar da zengin kültüre sahip olan halk, günümüzde çoğunlukla Saha Cumhuriyeti (Yakutistan) sınırları içerisinde yaşamaktadır. 2019 yılında yayınlanan “Sibirya’nın Sönen Işığı Yukagirler ve Masalları” adlı kitabında Muvaffak Duranlı, adlarını duyduğumuz fakat çok tanımadığımız bu halka ait masalları incelemiş ve Yukagirleri; dillerini, giyim-kuşamlarını, yaşadıkları coğrafyaları ve diğer kültürel özelliklerini araştırmacıların ve diğer okurların dikkatine sunmuştur. Özellikle Saha Türkleri üzerine kapsamlı çalışmaları olan, ayrıca Sibirya halkları ve diğer Türk boylarının kültürlerini de çalışmalarına konu edinen Duranlı’nın bu çalışması, Türk kültür coğrafyası araştırmalarındaki bir boşluğu dolduracak mahiyettedir. Türk kültürü üzerine yürütülen çalışmalarda genellikle belirli Türk boyları odak noktası olarak belirlenmektedir. Ancak, bu boylar bulundukları coğrafyalarda yaşayan diğer halklarla sürekli bir kültürel alış veriş içerisindedirler. Türk kültürü araştırmalarındaki “boşluk”tan kasıt da, tam olarak, bu komşu halkların kültürleri üzerine çok fazla çalışma yapılmamasıdır