Administrative Apprehensions in the Ottoman Provinces: The Civil-Administrative Demands and Attempts for Change in the Uşak District (1908-1919)

Bu çalışma, Uşak kazasını esas almak suretiyle, geç dönem Osmanlı taşra toplumundaki yönetme ve yönetilme kaygılarının bir yönünü ortaya koyma amacındadır. Uşak kazası ahalisi, özellikle de eşrâfı, 1908-1919 yılları arasında, Uşak kazasının liva yapılması, bağlı bulunduğu Hüdâvendigâr vilayetinin Kütahya sancağından ayrılarak, Aydın vilayetinin Saruhan sancağına bağlanması, bazı nahiyelerinin kaza yapılması, çevre kazalara ve sancaklara bağlı bazı nahiyelerin ve kazaların Uşaka bağlanması için taleplerde bulundu. Bu taleplerini, muhtelif tarihlerde Osmanlı merkez ve taşra idaresine iletti. Osmanlı taşra bürokrasisi de Uşak kazasının mülkî-idarî statüsünü değiştirmeye yönelik teşebbüslerde bulundu. Uşak kazasını, Karahisar-ı Sâhib livasına bağlamaya çalıştı. Bu teşebbüsler, ahalinin muhalefeti sebebiyle sonuçsuz kaldı. Osmanlı idarecileri, Uşak ahalisinin (eşrâfının) taleplerini çeşitli gerekçelerle uygun bulmadı. Ahalinin talepleri, geç dönem Osmanlı taşrasındaki yönetilme kaygılarını, kısmen de olsa politik bilinçliliği mahallî düzeyde göstermesi bakımından önem taşımaktadır. Taşra bürokrasisinin teşebbüsleri ise devletin yönetme kaygılarını daha görünür kılması bakımından dikkate değerdir.This study, by handling the district of Uşak, is setting forth an aspect of the administrative apprehensions in the late Ottoman provincial society. Between 1908 and 1919 the people of Uşak, the notables in particular, demanded the transformation of Uşak into liva status by separating it from the Kütahya sancak of the Hüdavendigar province, and by incorporating it into the Saruhan sancak of the Aydın province instead. Besides, they further demanded the transformation of some towns into district status, and annexation of towns and districts of neighboring districts and provinces to Uşak as well. These demands were delivered to the Ottoman central government and provincial administration from time to time. The Ottoman provincial bureaucracy as well made attempts to change the civil-administrative status of Uşak district. Besides, they strived to annex the district of Uşak to Karahisar-ı Sahib Sancak. These attempts were inconclusive. The Ottoman central government did not consider the demands of people (notables) of Uşak convenient for various reasons. Hence, the peoples demands are of high importance as they depict the administrative apprehensions, and partially the political consciousness even though at local level, in the late period Ottoman provinces. The attemps of provincial bureaucracy is so significant that they make clear the states apprehensions of rule