Konya ve havalisi mülkiye müfettişi Nusret Bey’in muhacirlere dair incelemeleri

The relationships between non-Muslims, who have been treated with tolerance since Turks stepped into Europe and Muslims, started to deteriorate at the beginning of the 19th century, and took a completely hostile status after the Balkan wars. This situation also arose among other ethnic and religious groups, especially Bulgarians, Greeks and Serbians, and led to massive wars. Migrations to safe zones took place before and after the wars. The Republic of Turkey found the opportunity to deal with the issue of emigrants after the Lausanne Peace Treaty. Our study on the example of Konya is based on records of one on one interviews conducted with immigrants who arrived in Turkey during and after the Balkan wars but were not resettled; and archived documents. Detailed information about emigrants and the problems they had experienced is reached through these records kept by Civil Inspector Nusret Bey.Türklerin Avrupa’ya ayak bastığı andan itibaren hoşgörüyle baktığı gayrimüslimler ile Müslümanların araları, 19. yüzyıl başlarından itibaren bozulmaya başlamış ve Balkan Savaşları’ndan sonra ise tamamen hasmane bir hal almıştır. Bu durum Bulgarlar, Yunanlılar ve Sırplar başta olmak üzere diğer etnik ve dinî gruplar arasında da gelişmiş, yoğun savaşların yaşanmasına sebep olmuştur. Savaşların öncesi ve sonrasında ise güvenli bölgelere doğru göçler meydana gelmiştir. Türkiye Cumhuriyeti, Lozan Barış Antlaşması’ndan sonra muhacirler konusuna eğilme imkânı bulmuştur. Araştırmamız Konya örneğinde, Balkan savaşları esnasında ve sonrasında Türkiye’ye gelen, fakat iskânları gerçekleştirilememiş muhacirler ile yapılan birebir görüşmelerde tanzim edilen tutanaklara ve arşiv belgelerine dayanmaktadır. Mülkiye müfettişi Nusret Bey tarafından hazırlanan bu tutanaklar sayesinde, muhacirlere ve yaşanan sıkıntılara dair ayrıntılı bilgilere ulaşılmaktadır