Paradoksalni pustolov Arsen Toplak (Isušena kaljuža) J. P. Kamova i žanr bildungsromana

Posle pregleda reprezentativnih pristupa i konstatacije o prisustvu obeležja koja odgovaraju formi pedagoškog, vaspitnog i razvojnog romana u radu se Isušena kaljuža Janka Polića Kamova interpretira kao poseban, paradoksalan vid bildungsromana. U središtu takvog tumačenja nalazi se parabolična trodelna kompozicija romana, čiji delovi (“Na dnu”, “U šir”, “U vis”) narativno tematizuju uspon individualne građanske (samo)svesti od “intelektualnog sadizma” do ironizma i artizma, odnosno civilizacijski sunovrat institucija u teror te premoć čulno-nagonskog i materijalno-pragmatičnog načela. Posebna pažnja poklonjena je pri tome tradicijskim (Dante, Biblija) i modernim (Frojd, psihoanaliza) interliterarnim/interkulturnim relacijama, koje u Kamovljevom romanu dobijaju ambivalentno-invertovane reflekse. U krajnjem ishodu Isušena kaljuža pojavljuje se kao “protivobrazovni” roman svoje vrste koji u isti mah afirmiše estetski ideal moderne i dovodi u pitanje izvorne žanrovske konvencije, ali i kulturnoistorijske stereotipe