Esnek Makine ve Malzeme Tasıma Sistemlerinin Eszamanlı Çizelgeleme Problemi İçin Etmen Tabanlı Sistem Tasarımı

Esnek üretim sistemleri, yoğun otomasyon ve teknoloji ağırlıklı üretimin yapıldığı, eldeki faktörlerinin hızla üretime yönlendirilebildiği, üretim sonucunda elde edilen ürünlerin müşterilere zamanında teslimatının yapıldığı, iş gücünün adaptasyonunun hızlı olduğu ve değişikliklere hızlı cevap vermeyi sağlayan üretim süreçleridir. Üretim sistemlerinde esneklik çeşitlerinin en temel ve diğer esneklik türleri üzerinde en çok etkisi olanının makine ve rota esnekliği olduğu kabul edilmektedir. Makina esnekliğinin en önemli getirilerinden birisi talebin değişken olduğu durumlarda talebi zamanında karşılamak adına yarar sağlamasıdır. Makina esnekliği beraberinde makina paylaşımını da gerektirmektedir. Bu çalışmada, esnekliğin var olduğu atölye şartlarında makine gruplarının ve taşıma sistemlerinin gerçek ve eş zamanlı olarak çizelgelenebilmesi için etmen tabanlı bir model önerilmektedir. Etmen tabanlı sistemler dinamik ve karmaşık karar verme süreçlerinde kullanılan ve son yıllarda ciddi uygulama alanları bulan sistemlerdir. Etmen tabanlı yaklaşımların bu tarz dinamik problem tipleri için uygun olduğu düşünülmektedir. Önerilen model, etmen tabanlı sistemlerin tasarlanmasında sıkça kullanılmakta olan PrometheusTM tasarım yöntemi kullanılarak geliştirilmiştir. Önerilen modelde yer alan her bir etmen, kendi kararlarını kendisi alabilecek özerklikte ve sistem içerisinde yer alan diğer etmenlerle işbirliği ve müzakere yapabilecek yeteneğe sahiptirler. Normal bir yazılım sadece ona söyleneni yapıp ortaya koyarken ve beklenmeyen durumlar karşısında etkisiz kalırken, bir etmen ulaşmaya çalıştığı hedef doğrultusunda kapsamlı bir şekilde düşünebilir ve zeki çözümler üretebilir yetenektedir. Bu çalışmada sistem içerisinde yer alan her bir etmenin sahip olduğu mimari yapı ayrıntılı olarak verilmiş olup esnek makine ve malzeme taşıma sistemlerinin birlikte çizelgeme problemi için taslak bir yapı oluşturulmuştur