Gıda güvenirliği açısından tüketici davranışları (Adana kentsel kesimde kırmızı et tüketimi örneği)

TEZ6418Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2007.Kaynakça (s.181-192) var.xiii, 205 s. : res. ; 29 cm.Recently, there are many reasons to increase consumers' sensitivity toward red meat consumption which affects their consumption preferences, such as infection risk of animal-borne disease, and some part of the red meat production can not meet food quality and safety standards in Turkey. As a result, food safety is becoming a major concern in the consumer's attitude and behaviors. In this study, it was aimed to determine that consumers' food safety concerns affect on their purchasing attitude and behaviors for red meat and it' products. Data were collected by means of consumer survey with 400 household. As a result of this research, a significant part of consumers' were affected by news on food safety and they formed their consumption pattern in respect of food safety issues. Lamb meat is perceived as a safest meat product by consumers. Ordered Probit was used to estimate the consumers' willingness to pay for food safety. Ordered Probit model estimation showed that probability of consumers' willingness to pay a price premium for certificated red meat and it' product is 20 % higher than based price. Besides, consumers who were well educated, frequently consumed red meat, had higher income level and preferred supermarket or hypermarket for shopping were more willing to pay for safer red meat and its product. As a result of LA/AIDS model, expenditure elasticity for lamb meat is smaller than one, and while other meat products are higher than one. Except for Turkish sausage, salami and sausage, the own-price elasticity for beef, lamb meat, and beef jerky estimated elastic. In addition, cross price elasticities reveal that substitutability relationships are higher than complementarities.Son yıllarda ortaya çıkan hayvansal kaynaklı hastalıkların insanlara bulasması riski ve Türkiye'de kırmızı et üretiminin bir bölümünün gıda kalite ve güvenirlik standartlarının altında gerçeklesmesi, tüketicilerin kırmızı et tüketimi üzerine olan duyarlılıklarını artırmıs ve bir çok tüketicinin tüketim tercihlerinde degismelere neden olmustur. Bunun sonucu olarak, gıda güvenirligi tüketici tutum ve davranısları açısından önemli bir konu haline gelmistir. Bu çalısmada, giderek artmakta olan gıda güvenirligi egiliminin tüketicilerin kırmızı et ve et ürünleri satın alma tutum ve davranıslarını nasıl etkilediginin ortaya konulması amaçlanmıstır. Arastırma kapsamında veriler, 400 hane ile yapılan tüketici anketi aracılıgıyla toplanmıstır. Arastırma sonucunda, tüketicilerin önemli bir bölümü gıda güvenirligi konusundaki haberlerden etkilenmekte ve et tüketim kompozisyonunu buna göre sekillendirmektedir. Kırmızı et ve ürünleri içerisinde tüketiciler tarafından en güvenilir olarak algılanan ürün koyun etidir. Gıda güvenirligi için tüketicinin ödeme istekliliginin tahmin edilmesinde, Ordered Probit modeli kullanılmıstır. Bu modelin sonuçlarına göre sertifikalandırılmıs kırmızı et ve ürünleri için tüketicilerin ödeme istekliligi olasılıgının en yüksek oldugu düzey, mevcut fiyattan % 20 daha yüksektir. Ayrıca egitim düzeyi yüksek, kırmızı et tüketim sıklıgı fazla, yüksek gelir grubunda ve alısveris yaparken süpermarket yada hipermarket tercih eden bireylerin gıda güvenirligi saglanmıs kırmızı et ve ürünleri için daha fazla ödemeye istekli oldukları belirlenmistir. LA/AIDS modeli sonuçlarına göre harcama esnekligi, koyun etinde 1'den küçük, diger ürünlerde ise 1'den büyüktür. Fiyat esnekliklerinin sıgır eti, koyun eti ve pastırmada esnek; sucuk, salam ve sosiste ise az esnek oldugu tespit edilmistir. Ayrıca çapraz fiyat esnekliklerinde, rakip iliskilerin tamamlayıcı iliksilere göre daha fazla oldugu bulunmustur.Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No:ZF2004D1