A model proposals for the planning and design of historical city centers : a case study of Gaziantep.

TEZ11121Tez (Doktora) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2018.Kaynakça (s. 269-283) var.xx, 285 s. : res. (bzs. rnk.), tablo ; 29 cm.Bu çalışmada, Gaziantep tarihî kent merkezi boyutunda koruma ve geliştirme stratejilerinin belirlenmesi, mekânsal ve algısal organizasyonu güçlendirecek, bu alanlarda ileride yapılacak kentsel tasarım ve yayalaştırma çalışmalarına yön verecek bir tasarım çerçevesinin oluşturması amaçlamıştır. Bu amaç doğrultusunda; kent, kent kimliği ve kentsel mekân gibi konuyla ilgili temel kavramlar, tarihsel bir süreç içerisinde ele alınarak tanımlanmıştır. Çalışmanın ilk bölümünde söz konusu kuramsal temeller ışığında kent ile tarihî kent merkezi arasındaki mekânsal ilişkiler analiz edilmiş ve bu ilişkileri geliştirici öneriler sunulmuştur. Çalışmanın diğer bölümünde ise; yapı, sokak ve meydanların fiziksel özelliklerini belirleyebilmek için, tipoloji çalışması yapılmıştır. Bu çalışma sonucunda, belirlenen kent kimlik öğelerinin özgünlük durumu ile alanda yapılan gözlem ve incelemeler sonucunda, çalışma alanı sınırları içerisinde; koruma, koruma ve sağlıklaştırma, yeniden canlandırma ve geçiş bölgesi olmak üzere dört müdahale bölgesi belirlenmiştir. Çalışmanın son bölümünde, tarihî kent merkezi ve yakın çevresinin mekânsal ilişkileri analiz edilmiştir. Yapılan bu analiz sonucunda, mekânsal sorunların çözümüne yönelik müdahale bölgelerinde belirlenen politikalar göz önüne alınarak; özel ilgi odakları (ÖA), stratejik öncelikli alanlar (SÖA) ve kentsel alt odaklar (KAO) önerilmiştir. Çalışma kapsamında mekânsal modellerin analizinde mekân dizimi (Space Syntax) yöntemi kullanılmıştır. Çalışmada yapılan analizler sonucunda geliştirilen öneriler doğrultusunda, kentsel alanın bütünlük değerinin ortalama 3850’ den, %39 artarak ortalama 5370’e yükseldiği; tarihî kent merkezinin ortalama bütünlük değerinin ise %89’luk bir artış gösterdiği ortaya konulmuştur.This study aims to create a framework of design which will strengthen the spatial and visual organization and direct the future urban design and pedestrianization works, determining conservation and development strategies based on Gaziantep historical city district. For this purpose, we have defined the terms city, urban identity and urban space, considering the historical process. First, we have analyzed spatial relationships between the city and the historical city district and offered suggestions for the improvement of this relationships. In the next section, we have made a typology study in order to determine the physical characteristics of constructions, streets, and squares. By the authenticity of city identity factors and conducted observations and examinations in the area, we have designated four response areas in the border of the study space as follows conservation, conservation and rehabilitation, revitalization, and the transition zone. In the last section, we have analyzed the spatial relationships of the historical city district and nearby places. As a result of this analysis, we have offered exclusive attention centers (EAC), strategic primary zones (SPZ), and urban subcenters (US), considering the policies which identified in the response areas towards the solution of spatial problems. Space Syntax method have used in the analyzing of spatial models. Consequently, in accordance with the suggestions on the city, we have found that the integrity value of the city area has averagely increased from 3850 to 5370 by 39%. In addition, the integrity value of the historical city district has increased 89%.Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi tarafından desteklenmiştir. Proje No: FDK-2016-7736