The predictive strength of career decision making difficulties on high school students’ career maturity according to their levels of focus of control.

TEZ10725Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2017.Kaynakça (s. 59-68) var.xi, 78 s. : tablo ; 29 cm.Bu araştırmanın amacı, lise öğrencilerinin denetim odaklarına göre mesleki olgunluk düzeylerinin kariyer karar verme güçlüklerini ne kadar yordadığını incelemektir. Araştırmada öğrencilerin toplam kariyer karar verme güçlük düzeyleri ile mesleki olgunluk arasında ilişki olup olmadığı, kariyer karar verme güçlükleri toplam ve alt boyutlarını mesleki olgunluğun yordayıp yordamadığı, iç ve dış denetim odağına sahip lise öğrencilerinin kariyer karar verme güçlükleri toplam ve alt boyutlarını mesleki olgunluğu yordayıp yordamadığı, öğrencilerin kariyer karar verme güçlüklerinin cinsiyete göre anlamlı bir farklılık gösterip göstermediği incelenmiştir. Araştırma ilişkisel tarama modelinde betimleyici bir çalışmadır. Araştırmanın çalışma grubunu Adana il merkezinde Milli Eğitim Bakanlığı’na bağlı dört farklı anadolu lisesinde öğrenim gören 321’i kız ve 241’i erkek olmak üzere toplam 562 öğrenci oluşturmuştur. Araştırmada öğrencilerin kariyer karar verme güçlüklerini ölçmek amacıyla Gati ve Saka (2001) tarafından geliştirilen ve Bacanlı (2008) tarafından Türkçeye uyarlanan Kariyer Karar Verme Güçlükleri Ölçeği (KKVGÖ) , öğrencilerin denetim odaklarını ölçmek amacıyla Rotter (1966) tarafından geliştirilen ve Dağ (1991;2002) tarafından Türkçeye uyarlanan Rotter’in İç-Dış Kontrol Odağı Ölçeği (RİDKOÖ) ve öğrencilerin mesleki olgunluk düzeylerini ölçmek amacıyla Kuzgun ve Bacanlı (2005) tarafından geliştirilen Mesleki Olgunluk Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada öğrencilerin kariyer karar verme güçlükleri toplam ve alt ölçek puan ortalamalarının, denetim odağı puan ortalamalarının ve mesleki olgunluk puan ortalamalarının cinsiyete göre farklılaşıp farklılaşmadığı t testi ile incelenmiştir. Öğrencilerin kariyer karar verme güçlükleri toplam puanlarının alt boyutları ve mesleki olgunluk puanları ile ilişkisi, iç denetimi yüksek olan öğrencilerin ve dış denetimi yüksek olan öğrencilerin kariyer karar verme güçlükleri toplam puanlarının alt boyutları ve mesleki olgunluk puanları ile ilişkisinin analizi için Pearson Momentler Çarpım Korelasyon Katsayısı tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmaya katılan öğrencilerin, iç denetimi yüksek olan öğrencilerin ve dış denetimi yüksek olan öğrencilerin mesleki olgunluklarının kariyer karar verme güçlükleri puanlarını açıklama gücü regresyon analizi ile hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda, mesleki olgunluk ile kariyer karar verme güçlüğü arasında negatif yönde güçlü bir ilişki olduğu, mesleki olgunluk ile kariyer karar verme güçlüğünün hazırlık eksikliği alt boyutu arasında negatif yönde zayıf bir ilişki olduğu, bilgi eksikliği ve tutarsız bilgi alt boyutları arasında negatif yönde güçlü bir ilişki olduğu bulunmuştur. Kariyer karar verme güçlüğü toplam puanı ile hazırlık eksikliği alt boyutu arasında pozitif yönde orta düzeyde bir ilişki olduğu, bilgi eksikliği ve tutarsız bilgi alt boyutları arasında pozitif yönde güçlü bir ilişki olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Araştırma bulgularına göre mesleki olgunluk kariyer karar verme güçlükleri toplam ve alt boyutlarını yordamaktadır. İç denetimli öğrencilerin mesleki olgunluk puanları ile kariyer karar verme güçlüğü puanları arasında negatif yönde güçlü bir ilişki olduğu, dış denetimli öğrencilerin mesleki olgunluk puanları ile kariyer karar verme güçlüğü puanları arasında negatif yönde orta düzeyde bir ilişki olduğu bulunmuştur. İç ve dış denetimli öğrencilerde mesleki olgunluğun kariyer karar verme güçlükleri düzeyini yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca İç ve dış denetimli öğrencilerde kariyer karar verme güçlüğü alt boyutlarının mesleki olgunluk tarafından yordandığı bulunmuştur. Araştırma sonucuna göre cinsiyete göre kariyer karar verme güçlüklerinde anlamlı bir fark yoktur. Kariyer karar verme güçlüğü alt boyutlarına göre hazırlık eksikliği ve bilgi eksikliği alt boyutlarında kız öğrencilerin puanları erkek öğrencilere göre daha yüksektir. Tutarsız bilgi alt boyutlarında ise erkek öğrencilerin puanları kız öğrencilere göre daha yüksektir.The aim of this study is to examine how career maturity levels of high school students predict their career desicion-making difficulties according to their locus of control. In this research, it was investigated that whether there is a relationship between students’ total career desicion difficulties level and career maturity, whether vocational maturity predicts career desicion-making difficulties and its subscales, whether vocational maturity predicts career desicion-making difficulties and its subscales in high school students with both internal and external locus of control and whether career desicion-making difficulties of students varies by gender. This research is a descriptive work in relational screening model. The sample consisted of 562 (321 female, 241 male) high school students from 4 different Anatolian High Schools affiliated with the ministry of national education in city center of Adana province. In the study, to measure students’ career decision-making difficulties, Career Decision Difficulties Questionnaire (KKVGÖ) which was developed by Gati and Saka (2001) and adapted to Turkish by Bacanlı (2008), to measure students’ locus of control Rotter’s Internal and External Locus of Control Scale (RİDKOÖ) developed by Rotter (1966) and adapted to Turkish by Dağ (1991; 2002) and to measure career maturity of students’ Career Maturity Scale developed by Kuzgun and Bacanlı (2005) were used. In this study, it was examined with t-test whether students’ average total and subscale scores of career desicion-making scale, average locus of control scores and career maturity scores differentiate in terms of gender. It was benefited from Pearson Product-Moment Correlation Coefficient technique to analyze the relationship between the subscales of students’ total career desicion-making difficulties scores and career maturity scores, the subscales of total career desicion-making difficulties scores of students with high internal and external locus of control and career maturity scores, pearson product moment correlation technique was used. High in internal and external locus of control, participating students’ predictive power of career maturities’ career desicion making difficulties scores was analyzed by Regression Analysis. As a result of this research, it was found out that there is a significantly negative correlation between the career maturity and career desicion-making difficulties, a low correlation in negative direction between the career maturity and lack of readiness subscale of career decison-making difficulties and a strong negative correlation between the lack of information and inconsistent information subscales of career desicion-making difficulties. Also it was obtained that there is a moderate level positive correlation between total career desicion-making difficulties score and lack of readiness subscales, strong positive correlation between lack of information and inconsistent information subscales. According to the findings, career maturity predicts career desicion-making difficulties and its subscales. Strong negative correlation between the career maturity scores of students with internal locus of control and career desicion-making difficulties scores, a moderate level negative correlation between the career maturity scores of students with external locus of control and career desicion-making difficulties scores was found. Moreover, it was found that in the students with both internal and external locus of control, subscales of career desicion-making difficulties were predicted by career maturity. According to the results, there is no significant correlation between career desicion-making difficulties and gender. According to subscales of career desicion-making difficulties, in lack of readiness and lack of information subscales female students have higher scores in comparison with the male students. Nonetheless, in inconsistent information subscale male students have higher scores compared to female students