Bilinen hastaliği olmayan ve ultrasonografide nonalkolik yağlı karaciğer hastalığı saptanan erişkinlerde insülin direnci ve metabolik sendrom sıklığının araştırılması

TEZ6372Tez (Uzmanlık) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2007.Kaynakça (s.63-70) var.ix, 71 s. : res. ; 29 cm.Metabolic syndrome that is frequently associated with nonalcoholic fatty liver disease (NAFLD) is characrerized by insulin resistance, abdominal obesity, dyslipidemia, hypertension and hyperglycemia. The aim of this study is to determine the prevalance of metabolic syndrome components, such as, insulin resistance, type 2 diabetes and impaired glucose tolerance, among subjects without any known systemic disease and diagnosed as NAFLD during routine examinations. From January 2006 to March 2007, in Çukurova University School of Medicine Internal Medicine Department, 230 adult subjects with ultrasound diagnosed fatty liver disease were included. Cases who have history of drug or alcohol use and viral or autoimmune liver diseases were excluded. Anthropometric measures were taken for all subjects who were then categorized according to body-mass index (BMI).Oral glucose tolerance test was applied. Fasting glucose, insulin, c-peptid and transaminase levels were measured. Homeostasis Model Assesment-Insulin Resistance (HOMA) index was calculated accordingly. Cut off level for insulin resistance was accepted asMetabolik sendrom, insülin direnci, santral obezite, dislipidemi, hiperglisemi ve hipertansiyon ile karakterizedir. Sendroma nonalkolik yağlı karaciğer hastalığı (NAYKH) sıklıkla eşlik eder. Bu çalışmada, bilinen hastalığı olmayan, rutin tetkiklerinde NAYKH saptanan erişkinlerde, diyabet, insülin direnci ve glikoz tolerans bozukluğu gibi metabolik sendrom parametrelerinin görülme sıklığının belirlenmesi amaçlanmıştır. Ocak 2006-Mart 2007 arasında Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dahiliye polikliniğinde yapılan çalışmaya, hepatosteatozu saptanan 230 erişkin alındı. Alkol, ilaç kullanımı, viral veya otoimmün karaciğer hastalığı saptananlar çalışmaya alınmadı. Olgular, boy, kilo, bel çevresi ve kalça çevresi ölçülüp, beden-kitle indeksine göre gruplandı. Oral glikoz tolerans testi yapıldı. Açlık glikozu, insülin, c-peptid, lipidler ve karaciğer enzimleri ölçüldü. HOMA-IR (Homeostasis Model Assesment-insülin Resistans) indeksi hesaplandı. HOMA-IRğ2,7 olması insülin direnci olarak kabul edildi. Metabolik sendrom tanımında Ulusal Kolesterol Eğitim Programı Erişkin Tedavi Paneli III (ATP III) kriterleri esas alındı. Olguların 141'i (% 61,3) kadın, 89'u (% 38,7) erkekti. Ortalama yağ 50,3 ± 10,6 (18-95) yıldı. Ortalama beden-kitle indeksi 30,5±4,9 (18,9-50), bel çevresi 104,8±10 (74- 140), açlık kan şekeri 101,39±27,9 (69-364) ve HOMA-IR indeksi 3,3±2,6 (0,5-26,5) saptandı. 78 hastada (% 33,9) bozulmuş açlık glisemisi, 65 hastada (% 28,3) bozulmuş glikoz toleransı ve 51 hastada (% 22,1) tip 2 diyabet saptanmıştır. NAYKH'de Tip 2 diyabet ve glikoz tolerans bozukluğu, beden kitle indeksi ve aile öyküsünden bağımsız olarak artmıştır. Metabolik sendrom prevalansı % 56,5 olup, beden-kitle indeksi ile korelasyon göstermiştir. HOMA-IRğ2,7 olan hastaların % 73,2'sinde metabolik sendrom saptanmıştır. NAYKH'de insülin direnci beden-kitle indeksinden bağımsız olarak artmıştır. Metabolik sendromda karaciğer enzimlerinde anlamlı farklılık saptanmazken, AST ve GGT, tip 2 diyabet ile ilişkili bulunmuştur. Sonuç olarak, non alkolik yağlı karaciğer hastalığında insülin direnci, metabolik sendrom ve tip 2 diyabet sıklığında artış mevcuttur. Bu hastaların erken tanı ve tedavisi, kardiyovasküler hastalık risk artığından dolayı önemlidir.Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No