Buğday genotiplerinin tahıl kist nematodu, heterodera filipjevi (madzhidov) stelter populasyonlarına karşı dayanıklılıklarının araştırılması

TEZ7034Tez (Yüksek Lisans) -- Çukurova Üniversitesi, Adana, 2008.Kaynakça (s.40-47) var.vii, 48 s. : rnk.res. ; 29 cm.The international pathotype differential lines were used to determine the pathotype group of Heterodera filipjevi population collected from Yozgat province, Turkey. The reaction of H. filipjevi Yozgat population on the differential lines indicated they were different than the other 5 known H. filipjevi pathotypes from Sweden, Futherwork was conducted with these H. filipjevi populations to assess the usabilitiy of known published Cereal Cyst Nematode (CCN) resistance genes against a closely related species and pathotypes of H. avenae. Several of these wheat lines known to possess resistance against H. avenae pathotypes and also the Haymana H. filipjevi populations did not exhibit resistance against H. filipjevi Yozgat populations. Two known resistance genes for CCN (Cre1 and Cre5) were transferred from hexaploid bread wheat to tetraploid Durum wheat in CIMMYT Mexico to establish if their resistance would be effective in the tetraploid background. These lines were screened against both H. filipjevi Yozgat and Haymana populations. Results indicated there was no relationship to the resistance whether the gene was present or not (by marker confirmed studies in CIMMYT Mexico). Furthermore, as with the international pathotype differential, the reaction of Yozgat and Haymana isolates with these lines was often different. The results of these two experiments suggest that H. filipjevi has different pathotypes in Turkey which requires further confirmation.Bu çalışmada Orta Anadolu Bölgesi'nden elde edilen Heterodera filipjevi Yozgat populasyonunun patotipinin belirlenmesi amacıyla uluslararası patotip ayrım hatları denemeye alınmıştır. H. filipjevi Yozgat populasyonunun patotip ayrım hatlarında gösterdikleri reaksiyonun, bu türün bilinen 5 patotipinden farklı olduğu saptanmıştır. Bu çalışmada kist nematodlarına karşı dayanıklı Cre genleri taşıyan tahıl hatlarının, H. avenae ve H. filipjevi Haymana populasyonuna karşı literatürde bildirilen dayanıklılık durumları ile H. filipjevi Yozgat populasyonunun aynı hatlarda gelişip çoğalma durumları karşılaştırılmıştır. Dünyada H. avenae patotiplerine ve Türkiye'de H. filipjevi Haymana populasyonuna karşı dayanıklı olan bazı hatların H. filipjevi Yozgat populasyonuna karşı aynı dayanıklılığı sağlayamadığı bulunmuştur. Bu çalışmada ayrıca, CIMMYT-Meksika tarafından hexaploid ekmeklik buğday çeşitlerinde bulunan ve Tahıl kist nematodlarına karşı dayanıklılığı sağlayan Cre 1 ve Cre 5 genlerinin aktarıldığı tetraploid makarnalık buğday çeşitlerinde H. Filipjevi Yozgat ve H. filipjevi Haymana populasyonunun gelişme durumu incelenmiş, her iki populasyonun dayanıklı gen taşıyan makarnalık buğday hatlarına karşı reaksiyonlarının birbirlerinden farklı oldukları saptanmıştır. Bu sonuçlar ışığında H. filipjevi Yozgat populasyonunun literatürde bu türün bilinen patotiplerinden ve H. filipjevi Haymana populasyonundan ayrı bir patotip olduğu ileri sürülmektedir.Bu çalışma Ç.Ü. Bilimsel Araştırma Projeleri Birimi Tarafından Desteklenmiştir. Proje No:ZM2007YL17 TÜBİTAK KAMAG 1005G01