Determination of genetic structure of fiber quality traits in double cross F1 generation

Bu çalışma, beş adet G. hirsutum L. ve bir adet G. barbadense L. pamuk türlerine ilişkin toplam altı genotipin, çift-melez ıslah yöntemi uyarınca, kırk beş adet çift-melez F1 döl kuşağından oluşturulan popülasyonda, lif kalite özelliklerine (lif uzunluğu, lif inceliği, lif kopma dayanıklılığı, kısa lif oranı ve iplik olabilirlik indeksi) ilişkin genetik yapıyı belirleyebilmek; incelenen özellikler yönünden uygun anaçları ve melez kombinasyonları belirleyebilmek; ileride bu konuda yapılabilecek ıslah çalışmalarına yardımcı olabilmek amacıyla 2008-2010 yıllarında, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı GAP Uluslararası Tarımsal Araştırma ve Eğitim Merkezi Müdürlüğü deneme alanlarında yürütülmüştür. Çalışmada, oluşturulan popülasyonda incelenen lif uzunluğu ve lif inceliği özelliklerinin yönetiminde, eklemeli ve epistatik (eklemeli x eklemeli, eklemeli x dominant); lif kopma dayanıklılığı ve kısa lif oranı özelliklerinin yönetiminde, eklemeli, dominant ve epistatik (dominant x dominant ve eklemelixeklemelixeklemeli); iplik olabilirlik indeksi özelliğinin yönetiminde, eklemeli, dominant ve epistatik (eklemelixdominant) gen etkilerinin etkin olduğu saptanmıştır. Lif uzunluğu, kısa lif oranı ve iplik olabilirlik indeksi özellikleri yönünden Delcerro ve Giza-75; lif inceliği özelliği yönünden Nazilli- 84S, Delcerro ve Giza-75; lif kopma dayanıklılığı özelliği yönünden Paum-15, Stoneville-468, Delcerro ve Giza-75 genotiplerin, söz konusu özelliklerin geliştirilmesi için pamuk ıslah çalışmalarında anaç olarak kullanılabileceği sonucuna varılmıştır.The aim of the study was to determine the genetic structure of fiber quality traits in the population created from forty five double cross F1 generation, using the double cross breeding method; to determine the suitable parents according to the fiber quality traits and cross combinations for six genotypes of cotton varieties, five G. hirsutum L. and one G. barbadense L. This study was carried out in 2008-2010 at the trial area of the GAP International Agricultural Research and Training Center of the Ministry of Agriculture and Rural Affairs and to help the traits breeding researches. According to the study, with respect to the fiber length and fiber fineness in the formed population, it can be seen that additive and epistatic gene effects (additive x additive, additive x dominant); in terms of the fiber strength and short fiber index the additive, dominant and epistatic gene effects (dominant x dominant and additive x additive x additive); with respect to spinning consistency index, the additive, dominant and epistatic gene effects (additive x dominant) were effective. It was concluded that the genotypes of the Delcerro and Giza-75 in terms of the traits of fiber length, short fiber index and spinning consistency index; genotypes of the Nazilli-84S, Delcerro and Giza-75 in terms of the fiber fineness; genotypes of the Paum-15, Stoneville-468, Delcerro and Giza-75 in terms of fiber strength might be used as a parent in the cotton breeding programs